تحليل عرصه‌‌ها و زمينه‌‌هاي تقابل غيرسياسي ماتريديه و سلفيه در افغانستان معاصر

مكتب كلامي ماتريديه در افغانستان از ديرباز مرجع اعتقادي حنفيان اين كشور به حساب مي‌‌آمد، امّا در چند دهه اخير با شكل‌‌گيري و رشد جريان سلفيه در اين كشور، بقاي حنفيّت اصيل ماتريدي پيشينه‌دار و اهل تصوف با مشكلات زيادي مواجه شده است. از آن‌جايي كه در پژوهش‌‌هاي پيرامون رويارويي سلفيه و ماتريديه در افغانستان به مسائل كلامي، اعتقادي و فرهنگي مورد اختلاف ميان اين دو جريان كمتر توجه گرديده، در اين نوشتار با جستاري بر مباني و منابع مرتبط با اين دو جريان، چيستي وضعيت ماتريديه و سلفيه و عرصه‌‌ها و زمينه‌‌هاي تقابل آن‌ها در افغانستان معاصر در مسائل غيرسياسي با روش تحليلي توصيفي بررسي ‌‌شده است. مي‌‌توان گفت سلفيان در تلاش هستند تا با از بين بردن زيرساخت‌‌هاي فكري حنفيان ماتريدي افغانستان، الهيات و بنيان‌‌هاي فكري سلفي را جايگزين سازند. ماتريديان نيز با درك پيشينه و الهيات و فعاليت‌‌هاي تكفيري جريان سلفيت در افغانستان به رويارويي با آن برخاسته‌اند. تبيين خوانش و تفسير متفاوت اين دو جريان از مسائل كلامي و اعتقادي و بازشناسي نگاه متفاوت ايشان به مسائل فرهنگي و اجتماعي كه در پيش‌‌زمينه‌‌هاي گوناگوني مانند ناسازگاري مباني معرفتي، خشونت‌گرايي و گرايش ماتريديان به تصوف هويدا است، بيانگر جنبه‌‌هاي غيرسياسي تقابل اين دو گروه در افغانستان معاصر است.