پهنه‌بندي شدت بيابان زايي بر اساس معيار تخريب منابع آب‌هاي زيرزميني با استفاده از مدل بيابان‌زايي مدالوس مطالعه موردي: محدوده‌ي پيرامون درياچه اروميه

پژوهش حاضر با هدف تهيه‌ي نقشه‌ي بيابان‌زايي در محدوده‌ي پيراموني درياچه اروميه با تاكيد بر معيار آب‌هاي زير زميني بر اساس مدل بيابان‌زايي مدالوس در بازه‌ي زماني سال 2000 تا 2018 ميلادي صورت پذيرفت. در جهت رسيدن به اين هدف، چهار شاخص معيار آب‌هاي زيرزميني شامل ميزان هدايت الكتريكي، ميزان كلر موجود در آب هاي زيرزميني، ميزان جذب سديمي و ميزان افت سطح ايستابي آب‌هاي زيرزميني به عنوان شاخص‌هاي دخيل در فرآيند بياباني‌شدن اراضي مورد بررسي قرار گرفت. بر طبق نتايج حاصل 212 كيلومترمربع از كل مساحت محدوده‌ي مورد مطالعه در كلاس بسيار شديد بيابانزايي، 338 كيلومتر در كلاس بيابان‌زايي شديد، 1708 كيلومتر مربع در كلاس بيابان‌زايي متوسط، 4723 كيلومتر در كلاس بيابان‌زايي ضعيف و 7414 كيلومتر مربع در كلاس بدون بيابان‌زايي قرار دارد. مناطق واقع در منتهي‌اليه جنوب‌ و جنوب‌‌شرق درياچه اروميه به دليل دارا بودن ميزان هدايت الكتريكي (46002400 دسي‌زيمنس بر متر)، ميزان كلر (1033500 ميلي‌گرم در ليتر)، ميزان جذب (9227 ميلي گرم در ليتر) از وقوع پديده‌ي بيابان‌زايي بيشتر از ساير نواحي متأثر شده‌اند. از سوي ديگر در اين نواحي سطح ايستابي آب‌هاي زيرزميني به طور ميانگين بيش از 50 سانتي متر در 18سال افت پيدا كرده است. بر پايه‌ي مطالعات صورت پذيرفته در جهت شناسايي مهمترين عامل تخريب منابع آب‌هاي زيرزميني و متعاقبا وقوع پديده‌ي بيابان‌زايي برداشت بي‌رويه از منابع آب‌هاي زيرزميني به دليل دارا بودن كاربري اراضي كشاورزي و باغي‌، كاهش ميزان بارندگي و حضور آبرفت‌هاي كواترنري با قابليت انحلال پذيري بالا از علل آالودگي آب‌هاي زيرزميني نواحي واقع در كلاس خطر بسيار شديد است.