پهنه‌بندي خطر وقوع جريان آواري با استفاده از مدل FUZZYSAW مطالعه موردي: حوضه آبريز ليلان چاي، شمال غرب ايران

جريان‌هاي آواري از جمله حركات توده‌اي هستند كه هميشه فعاليت‌هاي انساني را تهديد كرده و باعث وارد آمدن خسارتهاي فراواني مي‌شوند. تحقيق حاضر با هدف پهنه‌بندي خطر وقوع جريان آواري در حوضه آبريز ليلان چاي واقع در استان آذربايجان شرقي و تأثير اين مخاطره بر روي مخروط‌افكنه ليلان انجام شده است. به همين منظور از 10 معيار مؤثر شامل شيب، جهت شيب، طبقات ارتفاعي، كاربري اراضي، ليتولوژي، بارش، فاصله از گسل، تراكم آبراهه، فاصله از آبراهه و فاصله از جاده جهت پهنه‌بندي خطر وقوع جريان آواري استفاده شده است. از روش تصميم‌گيري چند معياره و مدل فازي جهت تعيين وزن و اهميت معيارها استفاده گرديد. نتايج وزن‌دهي معيارها با روش SAW نشان داد كه سه معيار ليتولوژي، شيب و بارش به ترتيب با وزن 0.260، 0.211 و 0.190 نقش مهمي در وقوع جريان آواري در منطقه دارند. نقشه نهايي خطر وقوع جريان آواري با هم‌پوشاني و ضرب وزن نهايي معيارها در لايه‌هاي فازي شده در محيط GIS تهيه شد. نتايج تحقيق نشان داد كه حدود 16 درصد مساحت منطقه در طبقه خطر زياد و خيلي زياد از نظر وقوع جريان آواري قرار دارد. اين مناطق بيشتر ارتفاعات بالا، شيب‌هاي زياد و دامنه‌هاي شمالي و غربي را شامل مي‌شوند. بنابراين با توجه به وقوع اين پديده در مناطق بالادست حوضه، امكان انتقال اين مواد به مناطق پايين‌دست و حتي سطح مخروط افكنه به دليل مسافت خيلي طولاني و همچنين وجود سيل‌بندهاي متعدد بر روي آبراهه‌هاي منطقه بسيار پايين است و اين مخاطره خطري براي مخروط افكنه ليلان نمي‌تواند داشته باشد.