اثر جاسمونيك‌اسيد و نانوذرات سيليسيم بر برخي صفات فيزيولوژيك توت‌فرنگي تحت تنش شوري

اين پژوهش با هدف بررسي اثر جاسمونيك‌اسيد (JA) و نانو‌ذرات سيليسيم (SNA) بر برخي ويژگي‌هاي فيزيوبيوشيميايي توت‌فرنگي رقم پاروس انجام شد. بدين منظور آزمايشي با سه سطح جاسمونيك‌اسيد (0، 0/25 و 0/5 ميلي‌مولار)، سه سطح نانوذرات سيليسيم (0، 1 و 2 ميلي‌مولار) و دو سطح كلريدسديم (0 و 50 ميلي‌مولار) به‌صورت فاكتوريل بر پايه طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار انجام شد. در اين آزمايش رنگدانه‌هاي فتوسنتزي (PHPs)، محتواي ‌نسبي آب برگ (MSI)، پايداري‌ غشاي ‌سلولي (RWC)، ميزان پرولين، كربوهيدرات‌هاي محلول كل (TSC)، پراكسيد هيدروژن (H2O2)، پروتئين‌هاي محلول كل (TSP)، فعاليت‌هاي آنزيمي در برگ اندازه گيري شدند. براساس نتايج بيش‌ترين محتواي نسبي آب برگ، پايداري غشاي سلولي و كربوهيدرات‌هاي محلول كل در تيمار 0/5 ميلي‌مولار جاسمونيك‌اسيد به همراه 2 ميلي‌مولار نانوذرات سيليسيم بود. محتواي نسبي آب برگ، پايداري غشاي سلولي و ميزان مالون ‌دي‌آلدئيد برگ توت‌فرنگي در شرايط تنش شوري نسبت به شاهد كاهش معني‌داري داشتند. در شرايط تنش شوري، غلظت 0/5 ميلي‌مولار جاسمونيك‌اسيد به همراه 2 ميلي‌مولار نانوذرات سيليسيم توانستند 47/5 از كاهش مقدار پروتئين‌هاي محلول كل جلوگيري كنند. غلظت پتاسيم در شرايط تنش شوري 48/4 درصد كاهش يافت، درحالي كه غلظت سديم در همان شرايط 54/6 درصد افزايش پيدا كرد. جاسمونيك‌اسيد در غلظت‌هاي 0/25 و 0/5 ميلي‌مولار به‌ترتيب 35/2 و 42/3 درصد غلظت سديم را كاهش داد. فعاليت آنزيم پراكسيداز (POD) رابطه مستقيمي با افزايش غلظت نانوذرات سيليسيم داشت. جاسمونيك‌اسيد و نانوذرات سيليسيم اثر تنش شوري بر رنگ‌دانه‌هاي فتوسنتزي را كاهش دادند. كاربرد جاسمونيك‌اسيد و نانوذرات سيليسيم در شرايط تنش و بدون تنش شوري سبب بهبود ويژگي‌هاي فيزيولوژيك توت‌فرنگي شدند. بهترين نتايج در هر دو شرايط تنش و بدون تنش شوري، در كاربرد توأم 0/5 ميلي‌مولار جاسمونيك‌اسيد و 2 ميلي‌مولار نانوذرات سيليسيم مشاهده شد.