ريخت زمين ساخت و نرخ لغزش گسله خزر در البرز مركزي (شمال ايران)

رشته كوه البرز در شمال ايران بخشي از همگرايي بين ايران مركزي و اوراسيا را در خود جاي داده است. سازوكاركنوني آن شامل سازوكاري از تقسيم‌شدگي كرنش به همراه چرخش ساعتگرد حوضه خزر جنوبي است. گسلش راستالغز چپ‌گرد و در امتداد كلي بخش داخلي البرز و گسلش معكوس مرزهاي شمالي و جنوبي آن را تحت تأثير قرار مي‌دهد. پيش از اين، پژوهش‌هايي چند به نرخ لغزش گسل‌هاي فعال در قسمت‌هاي داخلي و جنوبي پرداخته است. اين پژوهش، داده‌هاي جديدي از چگونگي فعاليت اين راندگي فعال و مهم را درجنوب كاسپين فراهم مي‌كند. در اين پژوهش مشخص خواهد شد كه گسل به طور كلي يك گسل پنهان است، كه اغلب با ساختارهاي چين و خم گسلي و گسلش پيشرونده همراه است. در قسمت مركزي گسل درنزديكي چمستان، سن‌سنجي راديوكربن بر يك پادگانه قديمي فراز يافته امكان تخمين كمينه لغزش عمودي 0/5 ±2/0 ميلي متر در سال را فراهم مي‌كند. با در نظر گرفتن شيب 34 درجه‌اي براي گسل كمينه نرخ لغزش افقي 3 ميلي‌متر و حداقل نرخ لغزش در درازاي صفحه گسلي تا 3/6 ميلي‌متر بر سال خواهد بود. اين نتايج تأييدي است بر خطر لرزه‌اي قابل توجه گسل خزر به عنوان يك ساختار گسلي سترگ و فعال در گستره‌ي البرز.