ارائه الگوي استعداديابي در كتابداران كتابخانه‌هاي دانشگاهي وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري: مطالعه زمينه‌اي

Presenting a talent identification model for librarians of university libraries affiliated to the Ministry of Science, Research and Technology: Grounded theory study

اين پژوهش با هدف ارائه الگوي استعداديابي در كتابداران كتابخانه‌هاي دانشگاهي و شناسايي ابعاد و مؤلفه‌هاي استعداديابي در اين كتابداران و ارتقاي وضعيت موجود انجام شد. اين پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر نوع داده‌ها كيفي بود و بر اساس نظريه زمينه ­اي انجام شد. مشاركت‌كنندگان در اين پژوهش بر اساس قاعده و اصل اشباع نظري شامل 15 نفر از افراد صاحبنظر و خبرگان در دسترس در حوزه استعداديابي كتابداران كتابخانه‌هاي دانشگاهي بودند كه با روش نمونه‌گيري هدفمند و نظري انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها مصاحبه نيمه‌ساختارمند بود. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار MAXQDA2018 در سه مرحله كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري انتخابي تجزيه و تحليل شد و اعتبارسنجي داده‌ها با استفاده از روش تأييدپذيري توسط مشاركت‌‌كنندگان صورت گرفت. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، ابعاد و مؤلفه‌هاي الگوي استعداديابي در كتابداران كتابخانه‌هاي دانشگاهي در شش بعد شامل پديدۀ مركزي (استعداديابي در كتابداران شامل شناسايي و انتخاب، به­ كارگيري، جذب، ارزيابي و توسعه استعداد)، شرايط علّي (استعدادمحوري، ارزش و جايگاه حرفه كتابداري)، شرايط زمينه‌اي (بسترهاي قانوني، اهداف و چشم­اندازها و مسائل اقتصادي و اجتماعي)، عامل مداخله‌گر (شرايط اقتصادي و سياسي و فضاي حاكم بر جامعه)، راهبردها (تجزيه و تحليل جامع شغل كتابداري، رويكرد مناسب دانشگاه به كتابداران مستعد و توسعه فرايند آموزش كتابداري) و پيامدها (شكوفايي فردي استعدادهاي كتابداران، ارتقاي موقعيت كتابخانه در دانشگاه براي رشد و توسعه كشور) شناسايي شد. استفاده از الگويي مناسب و فراهم آوردن شرايط اشاره شده در الگوي به ­دست آمده بر اساس نظر خبرگان در دانشگاه ­­هاي دولتي مي‌تواند استعداديابي كتابداران كتابخانه‌ها را براي نظام دانشگاهي كشور ارتقا بخشد و درنتيجه، به پيشبرد بهتر آموزش و پژوهش در كشور منجر شود.

This research was conducted with the aim of presenting a talent identification model in librarians of university libraries and identifying the dimensions and components of talent identification in librarians of university libraries in order to improve the current situation. The present study was applied in terms of purpose and qualitative in terms of data type. A Grounded Theory approach was used in this study. Participants included 15 experts in the field of talent identification for librarians of university libraries who were selected by purposeful sampling and principle of theoretical saturation. The data collection tool was semi-structured interviews. Data were analyzed using MAXQDA2018 software in three stages of open coding, axial coding and selective coding. Data validation was done using the verification method by the contributors. Based on the findings of the research, the dimensions and components of talent identification model in librarians of university libraries were identified in six categories: central phenomenon dimension (talent identification in librarians includes identifying and selecting, employing and recruiting and evaluating and developing talent), causal conditions dimension (axial talent, value and position of librarianship profession), contextual conditions dimension (legal contexts, goals and prospects, and economic and social issues), intervening factor dimension (economic and political conditions and the atmosphere in society), strategies dimension (comprehensive analysis of librarianship jobs, appropriate university approach to talented librarians and development of librarianship education process) and consequences dimension (individual flourishing of librarianship talents, promotion of library position in the university and growth and development of the country). Using an appropriate model and providing the conditions mentioned in the model obtained based on the opinion of experts in public universities can improve the talent of librarians for the country's university system, thus leading to a better education and research in the country.