بررسي ارتباط مسئوليت‌پذيري اجتماعي شركت‌ها و خوانايي صورت‌هاي مالي

Corporate Social Responsibility and Financial Statements Readability

در چهارچوب كيفيت گزارشگري مالي، پيچيدگي افشا از مهم‌ترين مواردي است كه مي‌توان به آن پرداخت. يكي از جوانب پيچيدگي افشا كه امروزه بيش‌ازپيش مطرح است و حوزه وسيعي از مطالعات به آن معطوف شده است، بحث خوانايي صورت‌هاي مالي شركت‌ها است. همچنين، پژوهش‌ها نشان داده است كه مديران، در سايه مسئوليت اجتماعي شركت‌ها اقدام به فعاليت‌هايي در جهت حفظ منافع ذينفعان يا بالعكس منافع خود مي‌نمايند و با دست بردن در گزارشگري مالي و پيچيده جلوه دادن صورت‌هاي مالي به اين امر مي‌پردازند. ازاين‌رو، هدف از انجام اين پژوهش، بررسي ارتباط بين مسئوليت اجتماعي شركت‌ها و خوانايي صورت‌هاي مالي است. به‌منظور سنجش مسئوليت اجتماعي، شش بعد مسائل محيطي، محصولات و خدمات، منابع انساني، مشتريان، مسئوليت‌هاي جامعه و انرژي استفاده گرديده و درنهايت با لگاريتم گرفتن از مجموع امتيازات، نمره مسئوليت اجتماعي سنجيده شده است. همچنين، براي اندازه‌گيري خوانايي صورت‌هاي مالي از شاخص فاگ استفاده شده است كه تركيبي از تعداد كلمات در هر جمله و درصد كلمات پيچيده مي‌باشد. جامعه پژوهش شركت‌هاي پذيرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران مشتمل بر 60 شركت (350 سال_شركتي) در بازه زماني 1391 تا 1396 بوده و روش آزمون فرضيه پژوهش نيز رگرسيوني چند متغيره مي‌باشد. يافته‌هاي پژوهش، حاكي از آن است كه بين مسئوليت اجتماعي شركت‌ها و خوانايي صورت‌هاي مالي ارتباط معناداري وجود دارد و افزايش مسئوليت اجتماعي شركت‌ها سبب افزايش شاخص فاگ (كاهش خوانايي) گرديده است.

In the framework of financial reporting quality, disclosure complexity is one of the most important issues to deal with. An important aspect of disclosure complexity is financial statements readability. Researches show that managers try to protect interests of stakeholders as well as interests of themselves by manipulating financial reporting and complicating financial statements. The purpose of this study is to examine the relation between corporate social responsibility and annual reports readability. In order to measure social responsibility, six dimensions of environmental issues, products and services, human resources, customers, social responsibilities, and energy are used, and a logarithm of total points is applied to measure social responsibility points. Also, to measure annual reports readability, the study uses the Fog index which is a combination of the words number in each sentence and the percentage of complicated terms. The research sample consists of 60 firms listed in Tehran Stock Exchange from 2012 to 2017 with 350 observation and the research hypotheses are tested using multivariate regression method. Findings indicate that there is a significant positive relation between corporate social responsibility and financial statement readability, thus, any increase of corporate social responsibility results in an increase of Fog index and decrease of financial statements readability.