پديد آورندگان :
خامسان، احمد دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم تربيتي و روان‌شناسي - گروه روان‌شناسي، بيرجند، ايران , طالب زاده شوشتري، ليلا دانشگاه بيرجند - دانشكده علوم تربيتي و روان‌شناسي - گروه روان‌شناسي، بيرجند، ايران , بهلگرد، معظمه بدون سمت , ماسناني، زهرا دانشگاه بيرجند، بيرجند، ايران
چكيده فارسي :
هدف پژوهش حاضر تدوين الگوي روابط فرازناشويي در ميان افراد مراجعه‌كننده به مشاوران استان خراسان جنوبي و ارائۀ راهكارهاي پيشگيري از اين روابط است. پژوهش از منظر هدف، كاربردي است و به‌دليل نياز به درك فرايند ارتباطات فرازناشويي و فهميدن و كشف پيچيدگي‌هاي آن، برحسب گردآوري اطلاعات به روش كيفي-نظريۀ داده‌بنياد انجام شده است. جامعۀ آماري تحقيق شامل تمامي مشاوران استان خراسان جنوبي شامل مشاوران سازمان‌هاي بهزيستي، دادگستري، نيروي انتظامي، مركز مشاورۀ دانشگاه بيرجند، آموزش و پرورش و دانشگاه‌هاي بيرجند، پيام‌نور و آزاد، حوزۀ علميه و بنياد شهيد در سال 1397 است كه در زمينۀ روابط فرازناشويي كار كرده‌اند. 25 نفر از مشاوران استان كه در اين زمينه اطلاعات بسنده‌اي داشتند، به روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و گردآوري اطلاعات با مصاحبۀ نيمه‌ساختاريافته صورت گرفت. تجزيه و تحليل اطلاعات با كدگذاري در سه مرحلۀ كدگذاري باز، كدگذاري محوري و كدگذاري انتخابي انجام شده است. يافته‌ها در چهار دستۀ شرايط زمينه‌ساز، شرايط مداخله‌گر، عوامل علي و پيامدهاي روابط فرازناشويي مقوله‌بندي شدند و الگوي روابط فرازناشويي ارائه شد. نتايج نشان داد مقولۀ محوري در روابط فرازناشويي، برآورده‌نشدن نيازهاي عاطفي يا جنسي يا هردو آن‌ها است. در انتها راهكارهاي مشاوران براي پيشگيري از روابط فرازناشويي مقوله‌بندي و ارائه شدند كه شامل راهكارهاي درماني و مشاوره، راهكارهاي آموزشي و راهكارهاي اجتماعي و فرهنگي بودند. براي اطمينان از روايي و اعتبار داده‌ها به چهار روش كنترل توسط اعضا، نظرسنجي از همكار، مشاركتي‌بودن پژوهش و بازبيني توسط پژوهشگر اقدام شد. با توجه به نتايج، بايد به اصلاح زمينه‌ها و شرايط مداخله‌گر يا محيطي مذكور اهتمام شود و سياستگذاري‌هاي فرهنگي و اجتماعي مناسب، با هدف تأمين اين مهم صورت پذيرد.
چكيده لاتين :
The aim of the present study is to provide a model of extramarital affairs addressed to South Khorasan province psychologists and to offer strategies to prevent these affairs. This study is applied in terms of of purpose. Considering the need to understand the process of extramarital affairs and to recognize and discover the complexity in it, a qualitative method was used in the research, i.e. grounded theory. The statistical population includes all the counselors who had dealt with extramarital affairs cases in South Khorasan province, including psychologists working for Welfare Organizations, Ministry of Justice, Police, University Birjand Psychologist Center, Ministry of Education and universities of Birjand, Payame Noor and Azad Universities, Seminary and Bonyade Shahid in 2018. 25 psychologists of South Khorasan province with sufficient amount of information about extramarital affairs were selected by purposive sampling technique. Data were collected using semi-structured interviews and coded using three stages of open coding, axial coding and selective coding. The results were classified into the following categories: context factors, intervening factors, causal factors and extramarital factors and pattern of extramarital affairs were presented. The results indicated that non-fulfillment of sexual and/or emotional needs forms the axial code in extramarital affairs. Finally, strategies suggested by psychologists to prevent extramarital affairs were categorized and presented. These included therapeutic and counseling strategies, educational strategies, and social and cultural strategies. To ensure the validity and reliability of the data, four methods-including member checking, co-researcher checking, research collaboration, and researcher checking-were used. Based on the findings, efforts should be made to improve intervening or environmental contexts and conditions, and appropriate cultural and social strategies should be formulated to address this important issue
