پديد آورندگان :
قاسمي، ميلاد دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي، تبريز، ايران , تورچي، محمود دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - ﮔﺮوه ﺑﻪﻧﮋادي و ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﮔﯿﺎﻫﯽ، تبريز، ايران , اهري زاد، سعيد دانشگاه تبريز - دانشكده كشاورزي - ﮔﺮوه ﺑﻪﻧﮋادي و ﺑﯿﻮﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي ﮔﯿﺎﻫﯽ، تبريز، ايران , خورشيد، عبدالمجيد ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﮐﺸﺎورزي و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ آذرﺑﺎﯾﺠﺎنﻏﺮﺑﯽ، اروﻣﯿﻪ، اﯾﺮان
كليدواژه :
پرولين , قندهاي محلول , كلروفيل , لوله پليكا , مالون دي آدهيد , متحمل , هيدروژن پراكسيد
چكيده فارسي :
كمبود آب يكي از مشكلات اساسي در كاهش توليد محصولات كشاورزي مي باشد. در ايران به دليل شرايط آب و هوايي خشك و نيمه خشك شناسايي ژنوتيپهاي متحمل به تنش كمآبي داراي اهميت زيادي مي باشد. در همين راستا اين پژوهش در دانشگاه تبريز در سال 1398 با بررسي اثر تنش كم آبي بر روي 10 ژنوتيپ چغندرقند به صورت كرتهاي خرد شده بر پايه طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار به اجرا درآمد. فاكتور اصلي شامل دو سطح آبياري (مطلوب و كم آبي) و فاكتور فرعي شامل 10 ژنوتيپ چغندرقند بود. در اين آزمايش بذرهاي چغندرقند داخل لوله هاي پليكا (PVC) كاشته شدند. صفات مورد ارزيابي شامل مالون دي آلدئيد، هيدروژن پراكسيد، پرولين، كلروفيل a و b، كاروتنوئيد و قندهاي محلول بودند. بر اساس نتايج تجزيه واريانس اثر آبياري، ژنوتيپ و اثر متقابل ژنوتيپ × آبياري براي تمامي صفات در سطح احتمال يك درصد معني دار بود. تنش كم آبي باعث كاهش صفات كلروفيل a، b و كاروتنوئيد شد. همچنين تنش كم آبي باعث افزايش صفات مالون دي آلدئيد، هيدروژن پراكسيد، پرولين و قندهاي محلول شده است. بر اساس شاخصهاي مالون دي آلدئيد، هيدروژن پركسيد و پرولين ژنوتيپ شماره 5 به عنوان ژنوتيپ متحمل شناسايي شد. بر اساس شاخصهاي كلروفيل a، b، كاروتنوئيد و قندهاي محلول ژنوتيپ شماره 10به عنوان ژنوتيپ متحمل به تنش كم آبي شناسايي شد. با توجه به زمينه تحمل ژنوتيپ شماره 10 به تنش شوري، شاخصهاي كلروفيلي و قندهاي محلول را مي توان در انتخاب ژنوتيپهاي متحمل به تنش كم آبي مورد استفاده قرار داد.
چكيده لاتين :
Water deficit is one of the main problems in reducing agricultural production. Due to arid and
semi-arid climatic conditions, identifying genotypes tolerant to water deficit stress is of great
importance in Iran. In this regard, this study was conducted at the University of Tabriz in 2019
by investigating the effect of water deficit stress on ten sugar beet genotypes in split plots based
on randomized complete blocks design in three replications. The main factor consisted of two
irrigation levels (optimal and water deficit), and the sub-factor included ten sugar beet
genotypes. In this experiment, we planted sugar beet seeds in PVC tubes. The evaluated traits
included malondialdehyde, hydrogen peroxide, proline content, chlorophyll a and b,
carotenoids, and soluble sugars. Based on the analysis of variance, the effect of irrigation,
genotype, and irrigation interaction × genotype for all traits was significant at the probability
level of one percent. Water deficit stress reduced chlorophyll a, b, and carotenoid traits. Water
deficit stress also increases the properties of malondialdehyde, hydrogen peroxide, proline
content, and soluble sugars. The genotype of number five was identified as a tolerant genotype
based on malondialdehyde, hydrogen peroxide, and proline content indices. Based on
chlorophyll a, b, carotenoid, and soluble sugars indices, The genotype of number ten was
identified as a genotype tolerant to water deficit stress. Due to the tolerance of genotype No. 10
to salinity stress, chlorophyll indices and soluble sugars can be used to select genotypes tolerant
to water deficit stress.
