آسيب پذيري خانوارهاي روستايي استان فارس نسبت به ناامني غذايي ناشي از خشكسالي

Vulnerability of rural households in Fars province to food insecurity Due to drought

خشكسالي از پديده‌هاي محيطي و بخش جدايي‌ناپذير تغييرات آب‌وهوايي است كه طي ساليان گذشته آسيب هاي زيادي به بخش كشاورزي و جامعه روستايي وارد كرده است اين مقاله با هدف تحليل وضعيت آسيب پذيري خانوارهاي روستايي استان فارس در ايران نسبت به ناامني غذايي ناشي از خشكسالي و همچنين واكاوي پاسخهاي سازگاري آنها نسبت به پديده خشكسالي از نظر نگرش و اقدام صورت گرفته است. داده هاي مورد نياز براي انجام اين پژوهش پيمايشي از طريق روش نمونه گيري تصادفي طبقه بندي شده با انتساب متناسب، گردآوري شد. با استفاده از فرمول شفر حجم نمونه كشاورزان، 270 نفر تعيين و اطلاعات از طريق پرسشنامه جمع آوري گرديد. داده ها با استفاده از آمار توصيفي و مدل معادلات ساختاري sem از طريق نرم افزار SPSS21 amos23 تحليل شد. برمبناي نتايج بدست آمده ميزان آسيب پذيري خانوارهاي روستايي استان فارس نسبت به خشكسالي بالاتر از حد متوسط مي باشد كه عامل حساسيت بالاترين اثر را در تبيين آسيب پذيري خانوارهاي روستايي استان فارس دارد. همچنين نتايج حاصل از بررسي نگرش افراد مورد مطالعه در خصوص موثرترين راهكارهاي سازگاري نسبت به اثرات خشكسالي نشان داد موثرترين راهكارهاي سازگاري از ديدگاه افراد مورد مطالعه وابستگي قابل توجهي به حمايت هاي دولتي دارد. همچنين نتايج حاصل از بررسي پاسخ افراد نسبت تعديل اثرات خشكسالي نشان داد افراد با آسيب پذيري كمتر گزينه هاي بيشتري را براي سازگاري با پيامدهاي خشكسالي در اختياردارند كه نشان از حساسيت كمتر و بالاتر بودن ظرفيت سازگاري آنان در مقايسه با گروه بيشتر آسيب پذير مي باشد. همچنين خانوارهاي روستايي مورد مطالعه از نظر برخي ويژگيها در دو گروه آسيب پذيري حاصل از تحليل خوشه بندي مورد مقايسه قرار گرفتند.

Climate change and drought have greatly affected the vulnerability of rural households. This study aimed to Analyzing the vulnerability of rural households in Fars province of Iran for food insecurity under drought and also analyzing their adaptive responses to drought in terms of attitude and action. It was a survey research and data was collected from a sample of population based on the stratified random sampling. The sample population was 270 respondents from Fars Province by using Shaffer formula. The data was analyzed by using SPSS and AMOS software. Based on the results, the vulnerability of rural households in Fars province to drought is above average, which sensitivity factor has the highest effect on vulnerability of rural households. Also, the results of the study showed that the most effective adaptation strategies to reduce of drought Consequences are significantly dependent on government support. However, less vulnerable households have more strategic options for coping with the consequences of drought. Cluster analysis indicated that based on the two groups of respondents with the low and high vulnerability that According to it, the studied rural households were compared in terms of some characteristics.