پديد آورندگان :
طرحي، كيهان دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي , فرخزاد، عليرضا دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني , قاسم زاده، راحله دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه توليد و ژنتيك گياهي , محسني آذر، مهدي دانشگاه اروميه - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني
كليدواژه :
اروميه , تنوع ژنتيكي , ژرمپلاسم , گردو , وزن مغز
چكيده فارسي :
شناسايي و ارزيابي ژنوتيپ هاي برتر و بومي درختان ميوه از اهميت بسيار بالايي در حفظ ژرمپلاسم و برنامه هاي اصلاحي برخوردار است. بسياري از ارقام ميوه حاصل انتخاب از بين ژنوتيپ هاي محلي است. به منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي ژنوتيپ هاي گردو در سطح شهرستان اروميه، 42 ژنوتيپ پر محصول از مناطق مختلف شهرستان انتخاب گرديد و همراه با رقم چندلر از لحاظ خصوصيات مهم فنولوژيكي و مورفولوژيكي ميوه مورد ارزيابي قرار گرفتند. صفاتي مانند وزن، طول، عرض ميوه، ضخامت پوست، رنگ مغز، راحتي جدا شدن مغز، زمان باز شدن برگ ها، زمان باز شدن و اتمام گل هاي نر و ماده بر اساس توصيف نامه گردو اندازهگيري شد. بر اساس نتايج به دست آمده مشخص شد كه تنوع بالايي در خصوصيات مورد ارزيابي بين ژنوتيپ ها وجود داشت. طول خشك ميوه بين 27/06 تا 47/20 ميليمتر، عرض ميوه بين 24/60 تا 38/80 ميليمتر، وزن خشك ميوه بين 5/63 تا 13/83 گرم و وزن خشك مغز بين 2/76 تا 7/13 گرم متغير بودند. ژنوتيپ هاي شماره 7، 11، 29، 30، 35، 36، 40، 41 و 42 بيشترين وزن و نسبت مغز به ميوه را داشتند. همچنين ژنوتيپ هاي 30 و 9 كمترين ضخامت پوست چوبي را به ترتيب با 0/76 و 0/80 ميليمتر داشتند. بر اساس نتايج همبستگي دوگانه صفات، روابط مثبت و منفي معني داري بين صفات مورد ارزيابي مشاهده شد. تجزيه خوشه اي بر اساس كليه صفات مورد ارزيابي به روش وارد توانست ژنوتيپ هاي مورد مطالعه را در 3 گروه عمده قرار دهد. بر اساس نتايج به دست آمده از پژوهش حاضر تنوع خوبي در بين ژنوتيپ هاي مورد مطالعه مشاهده شد كه نشاندهنده پتانسيل بالاي ژرمپلاسم گردو در منطقه اروميه جهت انتخاب ژنوتيپ هاي برتر و سازگار با شرايط اكولوژيكي منطقه ميباشد.
چكيده لاتين :
Identification and evaluation of superior and native genotypes of fruit trees is of great importance in maintaining germplasm and breeding programs. Many fruit cultivars are selected from local genotypes. In order to evaluate the genetic diversity of walnut genotypes in Urmia city, 42 high-yielding genotypes were selected from different parts of the city and together with Chandler cultivar were evaluated in terms of important phenological and morphological characteristics of the fruit. Traits such as weight, length, width of fruit, skin thickness, kernel color, ease of kernel separation, leaf opening time, and opening time and completion of male and female flowers were measured according to walnut description. Based on the results, it was found that there was a high diversity in the evaluated characteristics between genotypes. Dry fruit length between 27.06 to 47.20 mm, fruit width between 24.60 to 38.80 mm, fruit dry weight between 5.63 to 13.83 g and kernel dry weight between 2.76 to 13.7 g were variable. Genotypes of 7, 11, 29, 30, 35, 36, 40, 41 and 42 had the highest weight and ratio of kernel to fruit. Also, genotypes 30 and 9 had the lowest thickness of wood bark with 0.76 and 0.80 mm, respectively. Based on the results of dual correlation of traits, significant positive and negative relationships were observed between the evaluated traits. Cluster analysis based on all the evaluated traits by Ward method could place the studied genotypes in 3 main groups. Based on the results of the present study, a good diversity was observed among the studied genotypes, which indicates the high potential of walnut germplasm in Urmia region to select superior genotypes that are compatible with the ecological conditions of the region.
