راهكارهاي گرايشي و منشي درمان تفاخر در تربيت اخلاقي قرآن كريم

تفاخر از برجسته‌ترين معضلات فرهنگي-اجتماعي عصر حاضر است كه گذشته از ضديتش با ارزش‌هاي ديني و آثار سوء اخروي، به لحاظ زندگي اين دنيايي نيز پيامدهاي نامطلوب اقتصادي، تربيتي، روان‌شناختي و جامعه‌شناختي گسترده‌اي دارد. قرآن كريم به عنوان برنامه هدايت بشر از ظلمت به سمت نور و از رذايل به فضائل به مبارزه با اين رذيله اخلاقي-اجتماعي پرداخته و جامعه عصر نزول را از رفتارهاي فخرفروشانه تطهير كرده و فضائلي همچون برابري، مواسات، ايثار، گذشت، فروتني و تواضع را جايگزين آن نموده است. نظر به اهميت استخراج روش‌هاي قرآني در حل مسائل اجتماعي، جستار حاضر با رويكرد توصيفي-تحليلي به بررسي راهكارهاي درمان تفاخر از منظر قرآن‌كريم در دو ساحت گرايش و منش پرداخته‌است.براساس يافته‌هاي پژوهش، راهكارهاي گرايشي قرآن براي درمان تفاخر به دو بخش راهكارهاي ترهيبي و ترغيبي قابل تقسيم هستند كه اولي مشتمل بر روش عبرت‌بخشي و روش تهديد و دومي شامل سه روش تشويق، الگودهي و سرعت و سبقت است. راهكارهاي منشي نيز به دو دسته راهكارهاي ايجابي و سلبي تقسيم مي‌شوند كه دعوت به صبر، تواضع و جايگزيني عامل شادي در دسته اول و منع از تكبّرورزي، يأس و سرمستي از امكانات در دسته دوم جاي مي‌گيرند.