عنوان مقاله :
ميزان «دوازده» در انديشه سيدحيدر آملي و تاثير آن بر قاضي سعيد قمي در تحليل ساختار هندسي كعبه
پديد آورندگان :
ساربان نژاد، محسن دانشگاه تهران , بلخاري، حسن دانشگاه تهران
كليدواژه :
عرش , كعبه , علم ميزان , تناظر
چكيده فارسي :
اين مقاله به تاويلي كه قاضي سعيد قمي از حكماي عهد صفوي از ساختار هندسي كعبه ارايه مي كند، با فرض تاثيرپذيري از سيد حيدر آملي، از شارحان و پيروان شيعه مذهب انديشه ابن عربي، بالاخص در بحث «علم ميزان» مي پردازد. علم ميزان به مثابه دانشي كه متكفل بررسي بنياد مابعدالطبيعي نظام تطابقات است، تناظر ميان عوالم غيب و شهادت را تشريح و در قالب نسبت هاي عددي و جداول هندسي توصيف مي نمايد. ابن عربي در كتاب فتوحات مكيه علم ميزان را با رويكردي متفاوت مورد توجه قرار داد و سيد حيدر آملي نظام تطابقات را در سايه عدد به عنوان وجودي كيفي از يك سو و معارف شيعه از ديگرسو توصيف نمود. فرض اين مقاله برآن است كه قاضي سعيد قمي با تاثيرپذيري از انديشه هاي سيد حيدر به ويژه در بحث «ميزان دوازده»، ساختار هندسي كعبه را در سايه تناظر ميان عرش و ارض مورد تامل قرار داده است. وي در كتاب شرح توحيد صدوق تاويل ساختار هندسي كعبه را براساس تناظر ميان عوالم معقول و محسوس بالاخص در سايه وجود روحاني ايمه دوازده گانه شيعه كه واسطه انتقال صورت معقول معبد عرش به كعبه ارض بودند، ارايه نمود.
عنوان نشريه :
پژوهشنامه عرفان