بررسي اصول مديريت كيفيت جامع در بخش دولتي از منظر نهج‌البلاغه و جايگاه آن در قانون مديريت خدمات كشوري

Investigating the Principles of Comprehensive Quality Management in Public Sector based on Nahj al-Balaghah and its place in the Civil Service Management Law

مديريت كيفيت جامع يكي از نظريات جديد در باب كيفيت ارائه خدمات در بخش خصوصي است كه به عنوان الگو در بخش دولتي مورد توجه قرار گرفته است و هدف آن ارتقاي كيفيت خدمات و جلب رضايت ارباب رجوع است. اما با توجه به تفاوت ماهيت ارائه خدمات در بخش دولتي و خصوصي، برخي از اصول مطرح در بخش خصوصي، در بخش دولتي كارساز نيست و به گفته نظريه­ پردازان مربوطه مي­‌بايست بدنبال اصول و قواعدي متناسب با بخش دولتي باشد. با توجه به نبود منبعي جامع براي استخراج اين اصول، يكي از مهمترين منابع براي استخراج كه متناسب با نظام اسلام است نهج­‌البلاغه است. گرچه نظريه مذكور در نهج­‌البلاغه وجود ندارد ولي بسياري از اصول را مي­‌توان يافت كه در ارتقاي كيفيت ارائه خدمات در بخش دولتي كارساز است. اين اصول در سه بخش اصول كلان، اصول كيفي انتصاب كاركنان و اصول كيفي عملكرد كاركنان دسته­ بندي مي­‌شود. در اين مقاله سعي شده با استفاده از روش توصيفي و كتابخانه­‌اي، ضمن تبيين مديريت كيفيت جامع اصول و قواعدي متناسب با آن را از نهج­‌البلاغه استخراج نموده و ضمن مقايسه آن با قانون عام استخدامي كشور (قانون مديريت خدمات كشوري) اصول و قواعد ارتقاي كيفيت خدمات كشوري را بيابد.

Comprehensive quality management is one of the new ideas on service delivery quality in the private sector. It has been considered a role model in the public sector and aims to improve services' quality and attract the owners' satisfaction. However, given the difference, such as service delivery in the public and private sectors, the private sector's principles are not effective in the public sector. According to the theorists, the relevant rules and regulations should be proportional to the public sector. Considering the lack of a comprehensive source for extraction of these principles, one of the essential resources for extraction that is proportional to the Islamic system is Nahjal al-Balaghah. Although the theory mentioned above does not exist in Nahjal al-Balaghah, many principles are available to improve public service delivery quality. These principles are grouped into three sections: macro principles, qualitative principles of staff employment, and qualitative principles of employee performance. In this article, the authors have used descriptive and library approaches. In addition to explaining the comprehensive quality management, they have extracted proportional rules and regulations from Nahjal al-Balaghah and compared them with the country's general employment law to find the rules for improving its services quality.