بازتاب هوش هيجاني و مديريت تضاد در آيينه نهج البلاغه‌

Reflection of Emotional Intelligence and Conflict Management of Ali (AS) in the light of Nahjul Balagha

هوش هيجاني يا (EQ) مبحثي بسيار مهم در روان شناسي است كه سعي در تفسير جايگاه هيجان‌ها و احساسات در توانمندي انسان دارد. يكي از شايستگي‌هاي مهم هوش هيجاني بحث مديريت تضاد و تعارض است. مديريت تضاد را بهره‌گيري از هوشمندانه‌‌ترين روش براي مقابله با تعارض و يا تغيير مسير آن در جهت اثربخشي و اهداف سازمان يا جامعه تعريف كردها‌ند. سه شيوه اصلي مديريت تعارض عبارت است از مديريت ذهني و مديريت نرم و مديريت سخت تعارض. در پژوهش حاضر؛ پس از تحليل گوشه‌هاي مهمي از زندگي امام علي عليه السلام مانند جريان خلافت پيامبر، جنگ جمل، ماجراي صفّين، ماجراي حكميت، و آشوب خوارج نتيجه اين شد كه: امام علي عليه السلام ضمن به كار گيري شيوه‌هاي مديريتي متناسب با انواع تعارض‌ها، اغلب تضادها و تعارضات پيش آمده نزد گروهي از مسلمانان را با درايت و تكيه بر منطق و استدلال و تلاش در جهت اقناع و اصلاح ايشان به شيوه مديريت نرم حل نموده است. سبك مديريتي علي عليه السلام در مواجهه با تعارضهايي كه در قالب فتنه‌ها و كارشكني‌ها ظهور يافتند، نشان از هوش هيجاني و توان مديريتي بالاي ايشان در رويارويي با تعارض‌هاي زمان خويش دارد.

Emotional intelligence (EQ) is an essential topic in psychology that tries to interpret emotions and feelings in human ability. One of the crucial competencies of emotional intelligence is the discussion of conflict management. Conflict management is defined as using the most intelligent way to deal with conflict or change its direction to help the organization's goals or society. The three main methods of conflict management are mental management, soft management, and hard conflict management. In the present study, after analyzing essential aspects of Imam Ali's (AS) life, such as the caliphate of the Prophet (PBUH), the battle of Jamal, battle of Siffin, the story of Hakamiyat, and the Khawarij uprising. The results indicated that Imam Ali (AS) used the appropriate methods according to the types of conflicts and solved most of the conflicts arisen among the group of Muslims through thoughtfulness and reliance on logic and reasoning. He persuaded and corrected them through soft management. Ali's (AS) management style in encountering the conflicts that emerged in seditions and sabotage shows his emotional intelligence and high managerial ability to face his time conflicts.