بررسي و تحليل كتاب دراسات في نظرية الترجمة في ضوء الخبرات باللغة العربية (ترجمه از زبان بوسنيايي جمال الدين سيد محمد)

در مطالعات ترجمۀ زبان عربي، كتاب‌هاي با موضوع نظريات ترجمه كم­شمار است و به تأليف كتاب‌هاي جديد و بررسي منابع موجود در اين زمينه، نياز مبرمي هست كه كتاب «دراسات في نظرية الترجمة في ضوء الخبرات باللغة العربية» نوشتۀ محمد كيتسو، ترجمه به عربي از جمال‌الدين سيد محمد، از همين جمله است. علاوه­بر موضوع، اهميت ديگر كتاب آن است كه نگارندۀ آن مترجم عربي-بوسنيايي و نگاه غرب محور، به‌ويژه در فصل چهارم كتاب بسيار كمرنگ­تر از كتاب‌هاي ديگر در نظريات ترجمه است. نوشتۀ حاضر به روش توصيفي-تحليلي، به بررسي اثر كيتسو پرداخته و كوشيده تا اين كتاب را ازنظر شكل، محتواي و مطابقت با سرفصل­هاي رشتۀ زبان و ادبيات عربي، ارزيابي كند كه ازجمله مهم­ترين نتايج اين مقاله است: اهميت موضوع و رويكرد كتاب و نكات مثبتي همچون طرح بيشتر مباحث مهم نظريۀ ترجمه در مقايسه با ديگر منابع نظريات ترجمه، توجه به مسائل ترجمه از/به زبان عربي، كمرنگ بودن ديدگاه اروپا محور، استفاده از منابع فراوان از نقاط قوت كتاب؛ و تكرار بي­كم­وكاست برخي مطالب، نداشتن ويژگي­هاي آموزشي مانند تمرين و منابع پيشنهادي، عدم اشاره به مباحث مهمي چون ارزيابي كيفيت ترجمه، تحليل گفتمان، ترجمۀ ماشيني و رابطه آموزش زبان و ترجمه از انتقادات وارد بر كتاب است.

There is a lack of books in Arabic language translation studies in the field of translation theories; therefore, there is an absolute need to write new books and critics available books. “Derasat fi Nazariyat Al-Tarjomah Fi Daow Al-Khobrat BE Aal-Loqhat Al-Arabiat” written by Mehmed Kico and translated into Arabic by Jamal Al-Din Syed Mohammad is one of that sources. This book is important not only because of its subject. The author is an Arabic-Bosnian translator, and it has been written without focusing on Western European languages, including English, and French in translation theories. The present article analyzes this book in an analytical method and attempts to examine its form, content, and its abality to be teached in Arabic traanslation studies principle. The most important results of this paper are the importance of the subject and the viewpoint of the writer, expressesing issues in translation theories, a notation to issues of translation from/into Arabic, diminish of Eurocentric perspective in concepts, use of numerous and various sources. The weaknesses also include overlapping of some content, lack of education and learning outcomes, not referring to some of the important topics in translation studies such as evaluating translation quality, and discourse analysis.