توصيف و مقايسه الگوي رشد صفات مورفولوژيكي مرغهاي بومي اصفهان با استفاده از سه مدل غير خطي

اين تحقيق به‌منظور توصيف و مقايسه سه مدل غيرخطي جهت بررسي الگوي رشد قطعات بدني جوجه‌هاي بومي اصفهان انجام گرفت. بدين منظور از اطلاعات رشد يك‌روزگي تا پايان 12 هفتگي از تعداد 200 قطعه (۱۱۲ نر و ۸۸ ماده) جوجه بومي استفاده شد. جوجه‌ها در روز اول توزين و با نوارهاي رنگي پلاستيكي روي يك‌پا شماره‌گذاري شدند و تا پايان دوره به‌صورت ‌هفتگي وزن‌كشي شدند. در پايان هفته‌هاي 3، 6، 9 و 12 طول و قطر ران، طول و عرض سينه و طول و قطر ساق پا اندازه‌گيري شدند. جهت برازش داده‌هاي رشد اندازه‌هاي بدن با سن پرنده از سه تابع غيرخطي ريچارد، گمپرتز و لجستيك استفاده شد. بر اساس شاخص‌هاي برازش و آماره‌هاي آماري، نتايج حاكي از برازش مشابه براي هر سه مدل مورداستفاده بود (0.90 ≤r^2adj)، اما در بين مدل‌هاي فوق تابع رشد گمپرتز ازنظر آماره‌هاي برازشي وضعيت بهتري داشت. براي جوجه‌هاي نر اندازه‌هاي بدن در سن بلوغ بزرگ‌تر و با نرخ رشد كمتري حاصل شد. همچنين جوجه‌هاي نر ديرتر به نقطه عطف منحني رشد رسيده و در اين سن نيز داراي اندازه‌هاي بدني بزرگ‌تري بودند. همبستگي اندازه‌هاي بدن و وزن زنده در هفته ۱۲ براي هر دو جنس مثبت و معني‌دار (p 0.01) و متوسط به بالا (0.82 r 0.30) به دست آمد. با توجه به تفاوت الگوي رشد قطعات بدني براي نرها و ماده‌ها توصيه مي‌شود كه در هنگام پرورش به اين مورد توجه شود.