بررسي بازنمايي تنكير در ترجمه‌هاي فارسي قرآن قرن دهم، الهي قمشه‌اي، انصاري، رضايي اصفهاني، صفوي و ترجمه تفسير طبري (مطالعه موردي سوره بقره)

تنكير يكي از اساليب پركاربرد در متون زبان عربي، بالأخص قرآن‌كريم است كه معاني مختلف و متنوعي را در خود جاي داده است. آگاهي از اين معاني براي مترجم ضروري است و به او در انتقال درست مفهوم كمك مي‌رساند. پژوهش حاضر در پي آن است كه معاني نهفته در نكره را بررسي كرده و بازتاب آن را در شش ترجمه مختلف فارسي (ترجمه تفسير طبري، قرآن قرن دهم، الهي قمشه‌اي، انصاري، رضايي اصفهاني و صفوي) از سوره بقره مورد نقد و بررسي قرار دهد. نتايج اين پژوهش كه با روش توصيفي تحليلي صورت گرفته، حاكي از اين است كه مترجمان گرچه در مواردي، موفق به نماياندن تنكير كلمات متن اصلي در ترجمه‌هاي خود شده و از اين حيث، رضايي‌اصفهاني بهترين و الهي‌قمشه‌اي ضعيف‌ترين عملكرد را به خود اختصاص داده‌اند، اما مجموع عملكرد ترجمه‌هاي شش‌گانه چنان نيست كه بتوان آن را مناسب و موفق قلمداد كرد. ازجمله مواردي كه نشانگر عملكرد ضعيف مترجمان است، عبارتند از: 1. انتقال نكره‌بودن كلمه و عدم انتقال معناي تنكير؛ 2. بي‌اعتنايي به نكره در برخي نقش‌ها همچون حال؛ 3. توجه نكردن به كلمه‌اي كه در يك آيه هم به‌صورت معرفه به‌كار رفته و هم به‌صورت نكره؛ 4. عدم عنايت كافي به واژه‌اي كه در يك عبارت دو بار به‌صورت نكره ذكر شده است؛ 5. انعكاس تنكير يك كلمه و عدم بازنمايي اين ويژگي در واژه‌اي ديگر كه به هم عطف شده‌اند.