بررسي كتاب ملت، دولت و حكومت قانون

پروژه فكري جواد طباطبائي از سه دهه پيش تاكنون بر دو محور اساسي زوال انديشه سياسي در ايران و در دهه هاي اخير بر حول محور انديشه ايرانشهري قرار گرفته است. طباطبائي جزو معدود نويسندگاني است كه در درون يك دستگاه منظم فكري مفاهيمي را براي توضيح تاريخ انديشه سياسي در ايران به كار گرفته است. اما وسعت پروژه او باعث شده است تا تمام مضامين انديشه سياسي ايرانشهري به وضوح طرح و بررسي نشده باشند. اين مقاله تلاشي است براي شرحي مجمل در مورد واپسين اثر طباطبائي و مباحث مهم آن از جمله جايگاه مجلس اول مشروطه،‌ مفهوم سنت، لزوم تمايز ميان ناسيوناليسم و ايده ايران و همچنين تاملي در آراء وي به خصوص در باب ارتباط ديدگاه هاي او با مسائل معاصر ايران و نقدهايش بر روشنفكران معاصر . نويسندگان استدلال مي كنند كه اگرچه ميراث به جاي مانده از ايران باستان مهم و قابل توجه است اما بدون بازسازي انديشه هاي كلاسيكي كه امروزه به واسطه تلاش خود طباطبائي انديشه ايرانشهري ناميده مي شوند اين انديشه ها همچنان در هاله‌اي از ابهام خواهند بود.

Javad Tabatabai’s intellectual project has been based on two main axes of the decline of political thought in Iran for the past three decades and in recent decades around the axis of Iranshahri thought. Tabatabai is one of the few writers who has used concepts to explain the history of political thought in Iran within a regular intellectual system, but the scope of his project has caused that not all the themes of Iranshahri political thought have been clearly outlined and studied. This article is an attempt to give a brief description of Tabatabai’s latest work and its important issues such as the position of the First Constitutional Assembly, the concept of tradition, the need to distinguish between nationalism and the Iranian idea, and a reflection on his views, especially on the relationship between his views and issues, contemporary Iran and its criticisms of contemporary intellectuals. The authors argue that although the legacy of ancient Iran is important and significant, without the reconstruction of the classical ideas that are called Iranshahri thought due to Tabatabai's own efforts nowadays, these ideas will remain in a state of ambiguity.