تحليل پويايي‌هاي صنعت زيتون در ايران با استفاده از رويكرد پويايي‌شناسي سيستم‌ها

صنعت زيتون يكي از صنايع مهم در ايران مي‌باشد. در سال‌هاي اخير جهت توسعه اين صنعت در بخش‌هاي مختلف زنجيره تامين از كشاورزي و كاشت درخت زيتون تا صنايع تبديلي برنامه‌ريزي‌هاي خوبي صورت گرفته است. براي توسعه اين صنعت نياز به برآورد صحيح رفتار عرضه و تقاضا در كل زنجيره تامين در افق بلندمدت از طريق درك پويايي‌هاي اين صنعت مي‌باشد. لذا در اين مقاله با استفاده از رويكرد پويايي شناسي سيستم‌ها به تحليل پويايي‌هاي صنعت زيتون در ايران پرداخته شده است. زنجيره تامين صنعت زيتون داراي 4 قسمت اصلي شامل كشت و برداشت زيتون؛ فرآوري، توليد، توزيع و مصرف روغن زيتون؛ فرآوري، توليد، توزيع و مصرف كنسرو زيتون؛ و قيمت روغن و كنسرو زيتون مي باشد. نتايج مدلسازي نشان داد كه در حالت عادي براي كاهش واردات براي كنسرو زيتون حدود 25 سال و براي روغن زيتون 40 سال زمان لازم بوده و نياز به 600 هزار هكتار زمين زير كشت، 20 شركت فرآوري مي باشد. همچنين رفتار مدل تحت سناريوهاي مختلف نشان داد كه براي افزايش مصرف فرآورده‌هاي زيتون نياز است كه سياست‌هاي تشويقي در مصرف با سياست‌هاي توسعه ايي توليد همراه باشد چراكه مصرف تابعي از قيمت و قيمت تابعي از توليد است. همچنين مشخص شد كه با تقويت تكنولوژي كاشت و برداشت نياز به سرمايه گذاري در زمين كمتر مي شود. همچنين مدل نشان داد كه بدليل آسيب ديدگي زيتون مي‌بايست با واردات زيتون آن را جبران كرد لذا نياز به اصلاح قانون ممنوعيت واردات زيتون است.

Olive Industry is one of the most important industries. In recent years, there has been good planning for the development of this industry in different parts of the supply chain of agriculture and planting of olive tree to conversion industries. To develop industry, we need to estimate the supply and demand behavior of the whole supply chain in the longterm. Therefore, in this paper, using system dynamics, we analyze the dynamics of the olives industry in Iran. The olive industry supply chain has four main parts: olive cultivation and harvest; processing, production, distribution and consumption of olive oil; processing, production, distribution and consumption of table oil; and the cost of oil and table olive. The results of the modeling showed that it was 25 years to reduce the import of table olive and 40 years for olive oil and 60,000 hectares of cultivated land and required 20 processing companies. Also, The behavior of the model under various scenarios indicated that to increase the consumption of olive products, incentive policies in consumption should be accompanied by developmental policies of production, since the consumption is a function of price and price is a function of production. It was also found that the need for investment in land would be reduced by strengthening planting and harvesting technology. The model also showed that because of damage to olive, had to be compensated for by olive imports, so it was necessary to amend the ban bill on imports of olive.