طراحي و توسعه يك سيستم هوشمند مكاني-زماني جهت بهينه‌سازي اشتراك‌گذاري سفر با استفاده از الگوريتم ژنتيك

در دهه هاي اخير با افزايش جمعيت شهرها و رشد اقتصادي، حمل و نقل و ترافيك شهري افزايش چشمگيري يافته است. امروزه، به منظور كاهش ترافيك، راهكار نويني با نام اشتراك گذاري سفر رايج شده است، كه در آن افراد در مسير سفر خود، با افراد ديگر همسفر شده و با خودداري از تك سرنشيني از حجم ترافيك شهر مي كاهند. در مقاله حاضر پس از مطالعه ي تحقيقات پيشين در اين موضوع، تصميم به بكارگيري روشي جديد جهت چينش بهينه تركيب مسافران و كاهش تاكسيهاي تك سرنشين گرفته شد. نوآوري بكار رفته در اين تحقيق در استفاده از الگوريتم ژنتيك جهت بهينه سازي و در نظر گرفتن يك زمان معطلي تعيين شده توسط هر مسافر مي باشد. الگوريتم ژنتيك با كنار هم قراردادن تصادفي مبدا و مقصد مسافران در تاكسي ها و اندازه گيري هزينه سفر بين اين مبداها و مقصدها، هزينه كل سفر هر تاكسي را محاسبه كرده و در نهايت جواب بهينه كه بهترين چينش مبداها و مقصدها در همه تاكسي ها است را پيدا مي كند. البته در اين بين بعضي از تاكسي هاي تك سرنشين خاموش شده و مسافران آنها بين بقيه تاكسي ها پخش مي شوند. در اين راستا از مفاهيم «آناليز شبكه» براي محاسبه هزينه ي سفر بين مبداها و مقصدهاي مسافران استفاده شد. در نهايت نتايج بدست آمده از اعمال مدل توسعه داده شده بر روي منطقه 6، 7، 11 و 12 شهر تهران و 500 مسافر و 500 تاكسي نشان داد كه 258 تاكسي (51.6 درصد) از تاكسيها خاموش شدند كه نشان از كارايي مناسب الگوريتم مورد نظر براي كاهش خودروهاي تك سرنشين دارد. همچنين 98 تاكسي (19.6 درصد) تاكسي ها به صورت 3 مسافره و 62 تاكسي (12.4 درصد) به صورت 2 مسافره تعيين شدند و تنها 82 تاكسي (16.4 درصد) اقدام به جابجايي 1مسافر كردند. به بيان ديگر، 16.4 درصد مسافران به صورت تكي سفر كرده و 83.6 درصد مسافران به صورت اشتراكي سفر كرده اند كه نشان از موفقيت آميز بودن روش توسعه داده مي باشد.