تحليل ناپايداري الاستيك و ارتعاش آزاد تير تيموشنكو ساخته ‌شده از مواد مدرج تابعي با مقطع متغير

Elastic instability and free vibration analyses of axially functionally graded Timoshenko beams with variable cross-section

در اين پژوهش، رفتار پايداري و ارتعاش آزاد تير تيموشنكو غيرمنشوري ساخته شده از مصالح مدرج تابعي (FGM) مورد مطالعه قرار گرفته است. تركيب خصوصيات اعضاي غيرمنشوري و مصالح مدرج تابعي باعث استفاده بهينه از تمام ظرفيت مقطع، كاهش چشمگير وزن سازه و درنهايت سبب ايجاد بهترين حالت طراحي براي سيستم‌هاي ارتجاعي مي‌شود. همچنين، تعيين فركانس طبيعي ارتعاش اعضاي سازه‌اي در تحليل مسائل ديناميكي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. از سوي ديگر مسئله پايداري يكي از معيارهاي اصلي طراحي اعضا است. بنابراين، در اين پژوهش با استفاده از روش تفاضل محدود پيش رو، مركزي و پس رو با دقت مرتبه دو، فركانس طبيعي ارتعاش و بار كمانش بحراني تير تيموشنكو غيرمنشوري ساخته ‌شده از مصالح مدرج تابعي با در نظر گرفتن سه نوع شرايط مرزي: دو سر گيردار، يك سر گيردار- يك سر آزاد و دو سر مفصلي تعيين شده است. خصوصيات مصالح در راستاي طولي به‌صورت پيوسته و براساس قانون توزيع تواني تغيير مي‌كند. درحالي‌كه؛ خواص مواد در راستاي ضخامت تير ثابت و بدون تغيير باقي مي‌ماند. همچنين به علت تغيير اندك ضريب پوآسون مصالح در طول تير، مقدار آن ثابت در نظر گرفته شده است. در انتها با مقايسه نتايج حاصل با نتايج مقاله‌هاي معتبر و همچنين مقادير حاصل از نرم افزار آباكوس، صحت و دقت روش مذكور تاييد شده است. همچنين، تاثير عوامل مختلفي مانند توان ماده مدرج تابعي، ضريب باريك شوندگي مقطع و نوع تكيه‌گاه بر بار كمانش بحراني و فركانس طبيعي ارتعاش تير ماهيچه‌اي به تفصيل مورد مطالعه قرار گرفته است و نشان داده شد كه توان ماده تابعي تاثير عمده‌اي بر رفتار پايداري و ارتعاشي تير ماهيچه‌اي مي‌گذارد.

In this paper, the critical buckling loads and natural frequencies of axially functionally graded non-prismatic Timoshenko beam with different boundary conditions are acquired using the Finite Difference Method (FDM). In the recent years, the use of functionally graded materials (FGMs) has been increasing in different mechanical components due to their conspicuous characteristics such as high strength, thermal resistance and optimal distribution of weight. The designer can thus produce structures with favorable stability and manage the distribution of material properties. In this study, the material properties of non-prismatic Timoshenko beams such as Young’s modulus of elasticity and density of material are described by a power-law formulation along the beam axis. Contemplating elastic behavior, the system of equilibrium equations of non-uniform Timoshenko beam and the related boundary conditions are coupled in terms of the vertical displacement and the bending rotation of the cross-section. Afterwards, the system of second-order differential equations with variable coefficients and end conditions are discretized by finite difference formulations with second-order accuracy. Finally, the system of finite difference equations culminates in a set of simultaneous and linear equations and the critical buckling loads and natural frequencies are calculated by solving an eigenvalue problem of the obtained algebraic system. In order to demonstrate the accuracy and reliability of this approach to calculate elastic buckling loads and natural frequencies of functionally graded (FG) Timoshenko beams, one comprehensive example including axially non-homogeneous and homogeneous members with non-uniform cross-section is expressed. The numerical results in clamped-clamped, simply supported and fixed-free boundary conditions are accomplished. Moreover, the effect of various parameters such as volume fraction index, end conditions and the section variation on the elastic buckling and free vibration behavior of AFG Timoshenko beam are investigated in detail.