چكيده فارسي :
حجة الاسلام، ابوحامد، امام محمد غزّالي طوسي، يكي از بزرگ‌ترين مردان تصوف سده‌ي پنجم هجري (505- 450 ه.ق) است. مقاله‌ي پيش‌رو در پي شناخت گزيده‌اي از انديشه‌هاي جمعيتي غزالي درباب پديده‌هاي مهاجرت و يا به تعبير خود وي "سفر" مي‌باشد. وي انديشه‌هاي خود را حدود نهصد سال پيش در كتاب "احياء علوم‌الدين" و هم‌چنين كتاب كيمياي سعادت كه فشرده‌ي فارسي اثر فوق است، ارائه نمود. روش تحقيق، توصيفي و تحليلي است. در اين زمينه، از اسناد و مدارك، منابع و آثار غزالي بهره گرفته‌ايم تا درزمينۀ موضوع مدنظر به جمع‌بندي برسيم. بنابر يافته‌هاي تحقيق، او بسياري از ابعاد پديده‌ي مهاجرت را كه دوران كنوني مطرح هستند را بررسي كرده است. وي مهاجرت را پديده‌اي گروهي، اختياري و غالباً كوتاه‌مدت دانسته كه به دلايل مختلف نظير اوضاع نامساعد اقتصادي و گراني، در جهت كسب علوم مختلف ديني، اخلاق نفس و آيات خداي روي زمين، تفرج و تفنن، گريختن از بيماري‌هاي مرگبار و آن‌چه دين را مشوش مي‌كند؛ صورت مي‌پذيرد. هم‌چنين قائل به ارتباط تنگاتنگ ميان مهاجرت و عمران و آبادني مي‌باشد و در نوشته‌هاي خويش به روايت‌هاي تاريخي و سيره‌ي ائمه معصومين و امامان استناد مي‌كند كه اين امر ناشي از عقايد و روحيات مذهبي متفكر مسلمان مي‌باشد.
چكيده لاتين :
Abu Hamed, Imam Mohammad Ghazali Tusi, is one of the greatest thinkers of the fifth century AH (505-450 AH). The preliminary paper seeks to recognize the excerpts from al-Ghazali's demographic thoughts about the phenomena of migration or, in his own words, "travel." He presented his thoughts about nine years ago in the book "Islamic Revival of Sciences" and also the book of Kimia Sa'adat, which is the Persian compression of the above effect. The research method is descriptive and analytical. In this regard, we have used Ghazali's documents, materials and works to sum up the subject matter. According to research findings, he examines many aspects of the phenomenon of migration that is currently being raised. He considered immigration to be a voluntary, often short-lived phenomenon, due to various reasons, such as unfavorable economic and expensive situations, for the acquisition of various religious sciences, the verses of God on earth, recreation, and escape from the deadly diseases and that -What is the religion of the Lord. He also believes in the close connection between immigration and civilization, and in his writings he refers to historical narratives and hadiths, which is due to the ideas and beliefs of this Muslim thinker.
