مقايسه تنوع ژنتيكي بچه ماهيان كلمه (yakovlev,1870) Rutilus caspicus حاصل از تكثير مولدين وحشي، پرورشي و تركيبي (پرورشي × وحشي) با استفاده از نشانگر ريزماهواره

Compare genetic variation for roach (Rutilus rutilus caspicus Linnaeus, 1758) resulting from the proliferation of wild broodstock, breeding and hybrid (wild broodstock × fusion) using microsatellite markers

ﻫﺪف از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﭽﻪﻣﺎﻫﯿﺎن ﮐﻠﻤﻪ )R. caspicus( ﺣﺎﺻﻞ از زادهﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 5 ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ رﯾﺰﻣﺎﻫﻮاره )Rru4،Lid1،CypG27،CA7،CA1( ﺑﻮد. در ﻣﺠﻤﻮع 90 ﻋﺪد ﺑﭽﻪﻣﺎﻫﯽ )30 ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻫﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ( ﺻﯿﺪ و ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮑﯽ در اﻟﮑﻞ اﺗﯿﻠﯿﮏ 96 ﺑﻪ-ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﺨﺮاج DNA ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪ. ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ در ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 10/4 ،10/4 و 9 ﺑﻮد. در ﻣﺠﻤﻮع، ﺗﻌﺪاد 29 آﻟﻞ در ﻫﺮ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ. ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ ﻣﺆﺛﺮ از زادهﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 7/58 ،6/78 و 6/80 آﻟﻞ در ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﻮد. ﻓﺮاواﻧﯽ آﻟﻞ در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 8 ،7 و 8 ﺑﻮد. ﻫﻤﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮاواﻧﯽ آﻟﻞ در ﻣﺎﻫﯽ وﺣﺸﯽ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﻫﻢﺧﻮاﻧﯽ و راﻧﺶ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﻮد. ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ارزش ﻫﺘﺮوزﯾﮕﻮﺳﯿﺘﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه )Ho( در زادهﻫﺎي ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/77 ،0/85 و 0/85 ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﺘﺮوزﯾﮕﻮﺳﯿﺘﯽ ﻣﺆﺛﺮ )He( در ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/859 ،0/828 و 0/849 ﺑﻮد. ﺣﺪوداً ﻫﻤﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎهﻫﺎ اﻧﺤﺮاف از ﺗﻌﺎدل ﻫﺎردي-واﯾﻨﺒﺮگ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﻓﺎﺻﻠﻪ ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻌﯿﺖ زادهﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/459، 0/298 و 0/684 ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻨﻮع درون اﻓﺮاد 90 ﺑﻮد، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻨﻮع در ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ 3 ﺑﻮد. ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻤﺎﯾﺰ Fst )0/032( ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮐﻢ ﺑﯿﻦ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ ﮐﻢ در ﺳﻄﺢ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﻮد. ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ، ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻃﺒﯿﻌﯽ )Nm( ﺑﯿﻦ دو اﯾﺴﺘﮕﺎه 7/394 ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﻮﺷﻪ UPGMA ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﺎﺻﻠﻪ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ در ﯾﮏ ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ از ﺷﺎﺧﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ.

ﻫﺪف از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻨﻮع ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﭽﻪﻣﺎﻫﯿﺎن ﮐﻠﻤﻪ )R. caspicus( ﺣﺎﺻﻞ از زادهﻫﺎي ﻣﻮﻟﺪﯾﻦ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از 5 ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ رﯾﺰﻣﺎﻫﻮاره )Rru4،Lid1،CypG27،CA7،CA1( ﺑﻮد. در ﻣﺠﻤﻮع 90 ﻋﺪد ﺑﭽﻪﻣﺎﻫﯽ )30 ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻫﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ( ﺻﯿﺪ و ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﯽﻫﺎي ژﻧﺘﯿﮑﯽ در اﻟﮑﻞ اﺗﯿﻠﯿﮏ 96 ﺑﻪ-ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﺨﺮاج DNA ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺪ. ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ در ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 10/4 ،10/4 و 9 ﺑﻮد. در ﻣﺠﻤﻮع، ﺗﻌﺪاد 29 آﻟﻞ در ﻫﺮ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮔﺮدﯾﺪ. ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ ﻣﺆﺛﺮ از زادهﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 7/58 ،6/78 و 6/80 آﻟﻞ در ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺑﻮد. ﻓﺮاواﻧﯽ آﻟﻞ در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻌﯿﺖﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 8 ،7 و 8 ﺑﻮد. ﻫﻤﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻓﺮاواﻧﯽ آﻟﻞ در ﻣﺎﻫﯽ وﺣﺸﯽ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﻫﻢﺧﻮاﻧﯽ و راﻧﺶ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﺑﻮد. ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ارزش ﻫﺘﺮوزﯾﮕﻮﺳﯿﺘﯽ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه )Ho( در زادهﻫﺎي ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/77 ،0/85 و 0/85 ﺑﻮد. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻫﺘﺮوزﯾﮕﻮﺳﯿﺘﯽ ﻣﺆﺛﺮ )He( در ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/859 ،0/828 و 0/849 ﺑﻮد. ﺣﺪوداً ﻫﻤﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎهﻫﺎ اﻧﺤﺮاف از ﺗﻌﺎدل ﻫﺎردي-واﯾﻨﺒﺮگ را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ. ﻓﺎﺻﻠﻪ ژﻧﺘﯿﮑﯽ در ﻣﯿﺎن ﺟﻤﻌﯿﺖ زادهﻫﺎي وﺣﺸﯽ، ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﻪﺗﺮﺗﯿﺐ 0/459، 0/298 و 0/684 ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺠﺰﯾﻪ وارﯾﺎﻧﺲ ﻣﻮﻟﮑﻮﻟﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻨﻮع درون اﻓﺮاد 90 ﺑﻮد، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻨﻮع در ﻣﯿﺎن آنﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ 3 ﺑﻮد. ﻣﻘﺪار ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺿﺮﯾﺐ ﺗﻤﺎﯾﺰ Fst )0/032( ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺗﻤﺎﯾﺰ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﮐﻢ ﺑﯿﻦ ﺳﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻌﺪاد آﻟﻞ ﮐﻢ در ﺳﻄﺢ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺗﻮﺿﯿﺢ داده ﺷﻮد. ﻋﻼوه ﺑﺮاﯾﻦ، ﻣﻬﺎﺟﺮت ﻃﺒﯿﻌﯽ )Nm( ﺑﯿﻦ دو اﯾﺴﺘﮕﺎه 7/394 ﺑﻪدﺳﺖ آﻣﺪ. ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﻮﺷﻪ UPGMA ﺑﺮاﺳﺎس ﻓﺎﺻﻠﻪ ژﻧﺘﯿﮑﯽ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﭘﺮورﺷﯽ و ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ در ﯾﮏ ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ از ﺷﺎﺧﻪ ﺟﻤﻌﯿﺖ وﺣﺸﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ.