تنازع (ستيز) و تعايش (‌همزيستي) گونه‌ها براي بقا

The Struggle and Coexistence of Genres for Survival

گونه ­شناسي با اينكه در غرب از مباحث مهم نقد و نظريه ادبيات است، در گستره ادبيات فارسي و مجامع نقد يا كمتر به انواع پرداخته ­شده­است يا بيشتر اين نوع مباحث بازتاب ترجمه ­اي دارند. از اين­رو اگر پژوهنده­اي در مباحث انواع به‌دقت بكاود با معضل­ه اي بزرگ و بي­ پاسخي روبرو خواهدشد؛ معضلاتي چون عدم خلوص گونه ­ها، بحث وجه در گونه­ ها، نگنجيدن زيرگونه­ ها ذيل يك گونه خاص و اختلاط و آميزش گونه ­ها، زيرگونه­ ها و ريز­گونه ­ها. علت معضلات اين‌چنيني تعايش (همزيستي) و تنازعي (ستيز) است كه گونه ­ها به انحاءِ گوناگون براي بقا در حيات ادبيات دارند. گونه ­ها به علل گوناگون موجوديت مي­ يابند. آنها براي بقا گاه زيرگونه ­هايي از ژن خود را در دل خود هويت مي ­بخشند، گاه خود در دل گونه ­اي غالب به عنوان گونه ­اي مغلوب زيست مي­ كنند و گاه با گونه ­هاي ديگر خويشاوندي و هم­نشيني مي ­كنند. زيرگونه­ ها نيز بعد از زاده‌شدن چنين راهي پيش مي­ گيرند، آنها گاه در ازدواج يا امتزاج با گونه­ ها يا زيرگونه ­ها باعث زايش گونه ­ها و زيرگونه­ هاي جديد مي­ شوند. زيرگونه­ ها نيز براي بقاي خود تلاشي چنين دارند. گاه برخي گونه­ ها و زيرگونه ­ها مي ­ميرند و گاه ممكن است بعد از مرگ در شرايطي ديگر حشر ­يابند. بي‌توجهي به اين نوع از روابط گونه ­ها آن هم به شكل متمركز بر ادبيات بومي باعث لاينحل بودن برخي از مشكلات در بحث گونه­ هاست.

The study of genres is one of the significant subjects in the field of literary criticism and theory, which regained importance in contemporary literature following the upswing of criticism. The advancement of discussions related to literary genres also faced challenges. Genres come into existence for different reasons. For example, they sometimes form sub-genres of the same type inside themselves or form them independently; they may also live inside the dominant genre as a recessive genre, associate with other genres, or form kinship relationships. After coming into existence, sub-genres also move in a similar direction. The mixture of genres and sub-genres sometimes generates new genres and micro-genres in different manners. Micro-genres also make the same effort for survival. In such a situation, some sub-genres and micro-genres fade and sometimes they may revive or resurrect in other situations. These relationships and the progress of genres from the beginning to the end – which can be called the struggle for survival in genres – can solve problems like the ingenuousness of genres, the impossibility of including sub-genres under a specific genre, and the mixture of genres, subgenres and micro-genres.