پتانسيل‌يابي و اولويت‌بندي منابع انرژي زمين‌گرمايي استان زنجان، با استفاده از روش‌هاي همپوشاني شاخص و روش تركيب اطلاعات سلسله مراتبي فازي- دمپستر شفر

Application of data fusion methods of index overlay, Dempster Shafer and fuzzy AHP in geothermal resources potential mapping and their prioritization in Zanjan Province

انرژي زمين‌گرمايي يكي از منابع انرژي پاك، تجديد‌ پذير و كم هزينه است. بنابراين كشف و شناسايي منابع آن جهت بهره‌برداري و استفاده بسيار با اهميت مي‌باشد. در ايران با توجه به وجود چشمه‌هاي آب گرم فراوان در بسياري از نقاط و وجود شواهد مبني بر وجود منبع زمين‌گرمايي نسبت به كشف و شناسايي مناطق با پتانسيل زمين گرمايي اقدامات زيادي تاكنون صورت گرفنه است. استان زنجان يكي از مناطقي است كه در آن شواهد مبني بر وجود منابع زمين گرمايي وجود دارد. در اين مطالعه از لايه‌هاي اطلاعاتي مختلف مربوط به اكتشاف منابع زمين‌گرمايي مانند لايه ژئوفيزيكي (كه از تلفيق داده‌هاي مغناطس‌سنجي، نقشه عمق نقطه كوري، گراديان و جريان حرارتي به دست آمد) و وزن دهي به آن‌ها توسط روش سلسله مراتبي فازي استفاده شد. سپس با ستفاده از روش همپوشاني لايه‌هاي اطلاعات اكتشافي با يكديگر تلفيق شده و مناطق داراي پتانسيل منابع زمين‌گرمايي به دست آمد. پس از آن مناطق شناسايي شده با استفاده از روش تركيب اطلاعات سلسله مراتبي فازي با روش دمپسترشفر، اولويت‌بندي شدند و بهترين مناطق با پتانسيل زمين گرمايي توسط اين روش مشخص شد.. با استفاده از پياده‌سازي اين روش مناطق 11، 16 و 13 كه بر روي شكل نقشه‌ي استان زنجان آورده شده‌اند با مقادير به ترتيب 0/702، 0/621 و 0/592 به عنوان بهترين مناطق شناسايي شدند. با بررسي نتايج نهايي با شواهد موجود مانند چشمه‌هاي آب گرم و ساير شواهد مي‌توان گفت كه تركيب و تلفيق لايه‌هاي اطلاعاتي اكتشافي با استفاده از روش دمپستر شفر و اوزان به دست آمده توسط روش سلسله مراتبي فازي مي‌توانند قابل قبول مي‌باشد.

Geothermal energy is a clean, renewable and economic energy resource, therefore its exploration is very important. In Iran there are many hot springs and there are so much evidences in many areas that show geothermal resources. So far, many exploration operations have been carried out to discover this resources. Considering the evidences of geothermal resources in Zanjan Province, it is tried in this study to recognize and prioritize the areas having geothermal resource potential using several information layers such as geophysical layers obtained from airborne magnetic data; Curie depth, thermal gradient and thermal flow maps, which have been weighted using Fuzzy AHP method. Then, these layers were fused by index overlay method and the regions with geothermal potential were obtained. These regions were then prioritized and defined as the best regions that have geothermal potential by using Fuzzy AHP/Dempster-Shafer (DS) method. As a result, regions 11, 16 and 13, with scores values of 0.702, 0.621 and 0.592 were recognized as the best regions for having geothermal potential. Final results have shown that overlay and fusion data by means of DS method is acceptable and reliable, once the weights of the layers are obtained using Fuzzy AHP scheme. Using existing evidences such as hot springs and other information related to the geothermal resources, we validated the obtained results and concluded that the results were sufficiently accurate.