عنوان مقاله :
بررسي عملكرد آب دريا و ملاس چغندرقند در كاهش گرد و غبار جاده‌هاي جنگلي (مطالعه موردي: جنگل كوهميان، آزادشهر)
عنوان به زبان ديگر :
Investigating the efficiency of sea water and sugar beet molasses on reduction of dust from the forest roads (Case study: Koohmian Forest, Azadshahr)
پديد آورندگان :
ساساني، حسن دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه جنگلداري، گرگان , پارساخو، آيدين دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه جنگلداري، گرگان , مجمدي، جهانگير دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه جنگلداري، گرگان
كليدواژه :
جاده شن‌ريزي‌شده , تيمارهاي ضدغبار , سيستم پاشش محلول , غبارسنج الكترونيكي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: مشكل عمده جاده‌هاي جنگلي شن‌ريزي‌شده به‌ويژه در فصل تابستان، توليد گرد و غبار هنگام تردد وسايل نقليه است كه باعث كاهش ديد و مزاحمت براي گردشگران و زوال رويه راه و پوشش گياهي حاشيه جاده مي‌گردد. در اين پژوهش عملكرد تيمارهاي ضدغبار شامل غلظت‌هاي مختلف ملاس چغندرقند و آب دريا در كاهش گرد و غبار جاده‌هاي جنگلي طرح كوهميان واقع در شهرستان آزادشهر استان گلستان مورد بررسي قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: ابتدا مسيري به طول 500 متر به 8 قطعه 60 متري تقسيم شده و تيمارهاي ملاس (حاوي ساكاروز، پتاسيم، كربن ازت دار، تيامين و ساير تركيبات) و آب دريا (حاوي كلريد، سديم، سولفات، منيزيم و ساير تركيبات) به‌طور جداگانه هر يك با غلظت‌هاي 10، 20 و 30 درصد به همراه تيمار شاهد در آنها به اجرا درآمد. براي پياده‌سازي تيمارها از سيستم پاشش محلول و براي اندازه‌گيري غلظت گرد و غبار از دستگاه غبارسنج الكترونيكي مدل HAZ-DUST EPAM-5000 استفاده شد. دستگاه غبارسنج يك سنجنده گرد و غبار ايستگاهي است كه غلظت غبار با قطر آئروديناميكي كمتر و يا مساوي 10 ميكرومتر (PM10) را هر ثانيه نشان مي‌دهد
يافته‌ها: نتايج پس از گذشت 3، 9 و 27 روز نشان داد كه مقدار گرد و غبار جاده‌هاي تيمار شده با غلظت‌هاي مختلف ملاس چغندرقند و آب دريا با گذر زمان افزايش يافت. همچنين در هر يك از دوره‌هاي زماني با افزايش غلظت محلول‌هاي ملاس و آب دريا مقدار غلظت گرد و غبار كاهش پيدا كرد. پس از گذشت 27 روز تنها تيمارهاي ملاس 20% و 30% توانستند مقدار غلظت انتشار ذرات غبار با قطر كمتر و يا مساوي 10 ميكرومتر (PM10) را در محدوده مجاز 50-0 ميكروگرم در مترمكعب حفظ كنند. كمترين مقدار غلظت غبار جاده‌ها مربوط به تيمار ملاس 30% بود.
نتيجه‌گيري: مقدار غلظت تيمارهاي آب دريا در تحقيق حاضر به حدي كم بود كه نتوانست عملكرد مؤثري از خود نشان دهد و باعث كاهش غلظت غبار تا محدوده مجاز 50 ميكروگرم در مترمكعب گردد. كمترين مقدار غلظت غبار جاده‌ها مربوط به تيمار ملاس 30% با مقدار 21 ميكروگرم در مترمكعب بود كه مي‌توان به عنوان تيمار مناسب برگزيد و در پژوهش‌هاي آتي ماندگاري آن را در طولاني-مدت سنجيد.
نتيجه‌گيري: مقدار غلظت تيمارهاي آب دريا در تحقيق حاضر به حدي كم بود كه نتوانست عملكرد مؤثري از خود نشان دهد و باعث كاهش غلظت غبار تا محدوده مجاز 50 ميكروگرم در مترمكعب گردد. كمترين مقدار غلظت غبار جاده‌ها مربوط به تيمار ملاس 30% با مقدار 21 ميكروگرم در مترمكعب بود كه مي‌توان به عنوان تيمار مناسب برگزيد و در پژوهش‌هاي آتي ماندگاري آن را در طولاني-مدت سنجيد.
چكيده لاتين :
Background and Objectives: The main problem of gravel forest roads is production of dust especially in summer. Dust leads to decrease sight distance and make trouble for tourists as well as the decline of road pavement and vegetation cover at edge of road. In this study the efficiency of anti-dust agents including different dosage of sugar beet molasses and sea water on reduction of dust from a road in Koohmian forest in Azadshahr of Golestan province was assessed.
Materials and Methods: At first a road with a length of 500 meters was separated into 8 segments each of with a length of 60 meters and then molasses (Including Sucrose, Potassium, Carbon with nitrogen, Thiamine and other organic compounds) and sea water (Including Chloride, Sodium, Sulfate, Magnesium and others) treatments with dosages of 10, 20 and 30% and control were separately performed on segments. Spray system was used to establish treatments and dustometer HAZ-DUST EPAM-5000 used to measure dust concentration. Dustometer is a stationary devise which is used to measure dust concentrations with particles diameter less or equal to 10 µm.
Results: After the 3, 9 and 27 days from the implementation of treatments, results showed that emitted dust from the treated roads by different dosages of sugar beet molasses and sea water increased with time. Moreover, in each of times amount of emitted dust decreased with increasing of molasses and sea water dosages. After 27 days, molasses 20% and molasses 30% could only retain the dosage of PM10 in allowable range of 0-50μg m-3. Minimum amount of road dust was observed for molasses 30%.
Conclusion: Sea water didn’t influence on dust suppression to allowable amount of 50 μg due to the very low concentrations of sea water treatments. Minimum amount of road dust was observed for molasses 30% with amount of 21 μg m-3. Recent treatment can be selected as suitable case that farther researches is necessary for determining their longevity.
Conclusion: Sea water didn’t influence on dust suppression to allowable amount of 50 μg due to the very low concentrations of sea water treatments. Minimum amount of road dust was observed for molasses 30% with amount of 21 μg m-3. Recent treatment can be selected as suitable case that farther researches is necessary for determining their longevity. Minimum amount of road dust was observed for molasses 30% with amount of 21 μg m-3. Recent treatment can be selected as suitable case that farther researches is necessary for determining their longevity.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي حفاظت آب و خاك
