ﺗﺄﺛﻴﺮ ارﺗﻔﺎع از ﺳﻄﺢ درﻳﺎ ﺑﺮ ﺗﻨﻮع و اﻫﻤﻴﺖ ﻧﺴﺒﻲ )SIV( ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي ﻋﻠﻔﻲ در ﺟﻨﮕﻞﻫﺎي ﻛﺒﻴﺮﻛﻮه، اﺳﺘﺎن اﻳﻼم

The effect of altitude on diversity and Species Importance Value (SIV) of herbaceous species in forests of Kabirkouh, Ilam

اين تحقيق با هدف بررسي تاثير ارتفاع از سطح دريا بر تنوع و اهميت نسبي (SIV) گونه هاي علفي در جنگل هاي كبيركوه استان ايلام انجام گرفت. براي اين منظور، منطقه اي به مساحت 300 هكتار از اين جنگل ها انتخاب شد. منطقه مورد مطالعه به سه طبقه ارتفاعي (1000-700، 1300-1000 و 1600-1300 متر از سطح دريا) تقسيم شد، سپس تعداد 63 قطعه نمونه به روش تصادفي- سيستماتيك در منطقه برداشت شد. به منظور ثبت پوشش علفي، سطح پلات ها به روش حداقل مساحت تعيين گرديد، سپس گونه هاي علفي و درصد پوشش آن ها براساس معيار وان درمال ثبت شدند. براي محاسبه تنوع گونه اي از شاخص تنوع شانون- وينر و شاخص يكنواختي اسميت- ويلسون و براي محاسبه غناي گونه اي از شاخص غناي گونه اي (R=S) استفاده شد. تعيين همبستگي بين شاخص-هاي تنوع زيستي و عامل ارتفاع از سطح دريا با استفاده از ضريب همبستگي پيرسون صورت گرفت. نتايج اين بررسي نشان داد كه عامل ارتفاع از سطح دريا تاثير معني داري بر تنوع و غناي گونه هاي علفي دارد و بين اين شاخص ها با ارتفاع از سطح دريا همبستگي منفي وجود دارد. بيشترين مقدار شاخص هاي تنوع و غناي گونه اي در طبقه ارتفاعي مياني به دست آمد. نتايج همچنين نشان داد كه ارتفاع از سطح دريا تاثير معني داري بر يكنواختي گونه هاي علفي ندارد. همچنين شكل منحني اهميت نسبي گونه ها در هر سه طبقه ارتفاعي به صورت نرمال لگاريتمي حاصل شد.

This study aimed to investigate the effect of altitude on diversity and Species Importance Value (SIV) of herbaceous species in forests of Kabirkouh, Ilam province. For this purpose, an area of 300 ha was chosen from these forests. The area was divided in to three altitudinal classes (700-1000, 1000-1300, 1300-1600 m a.s.l.). 63 sampling plots were taken in the studied area using the minimal area method. In order to estimate herbaceous cover, the percentage of herbaceous species were recorded according to Van der Marel criterion. Species richness index (R=S), the Shannon- Wiener’s diversity and the Smith- Wilson’s evenness indices were used to calculate the herbaceous species diversity. Determination of correlation between biodiversity indices and altitude was done using Pearson’s correlation coefficient. The results of this study showed that the altitude had a significant effect on the diversity and richness of herbaceous species, and there was a negative correlation between these indices and altitude. The highest species diversity and richness index were in the middle altitudinal class. The results also indicated that altitude had no significant effect on the evenness of herbaceous species. In addition, the shape of the curve of Species Importance Value of herbaceous species in all three altitudinal classes was a lognormal distribution.