مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تعيين فرآيند بهينه ZLD براي استفاده دوباره از پساب سيستم‌هاي اسمز معكوس (مطالعه موردي:سيستم اسمز معكوس شهرستان لار)

چكيده فارسي :

ايران از جمله كشورهايي است كه عمدتاً در منطقه‌اي خشك و نيمه خشك واقع گرديده و مشكلات بسياري در زمينه تامين آب مورد نياز دارد. از جمله روشهاي پيشرفته تصفيه آب به كارگيري فرآيندهاي غشائي از جمله اسمز معكوس(RO ) مي باشد كه به طور گسترده در مناطق خشك و نيمه خشك استفاده مي شود. در روش اسمز معكوس دو نوع آب توليد مي شود، يكي آب تصفيه شده و ديگري پساب غليظ. براي استفاده مجدد از اين پساب غليظ در اسمز معكوس نياز به حذف يكسري از عناصر بحراني است كه براي غشا ايجاد مشكل مي كند. در اين تحقيق از فرآيند تخليه مايع صفر (ZLD ) براي حذف عناصر بحراني پساب سيستم اسمز معكوس شهر لار واقع در استان فارس استفاده شد. هدف از اين پژوهش بررسي فرآيندهاي مختلف ZLD و تعيين فرآيند بهينه براي تصفيه مجدد پساب اسمز معكوس بود. در اين تحقيق گزينه‌هاي مختلفي براي تصفيه پساب اسمز معكوس در نظر گرفته شد كه شامل فرآيندهاي جذب، ترسيب شيميايي و تركيبي از اين فرآيندها بودند. نتايج در فرآيند جذب از بستر كريستالي سيال كربنات كلسيم و در فرآيندهاي ترسيب شيميايي از هيدروكسيد سديم، آهك، آلومينات سديم و سولفات آلومينيوم استفاده شد. اين مواد شيميايي در غلظت هاي 100، 200، 300، 400، 500 و600 ميلي گرم در ليتر در تركيب با پساب تركيب شدند و پارامترهاي كلسيم، منيزيم، كلرايد، سديم، پتاسيم، اسيديته، شوري، سيليس وكدورت در آنها اندازه گيري شد و در نهايت غلظت بهينه بر مبناي بيشترين راندمان حذف عناصر مضر براي غشا اسمز معكوس تعيين شد. راندمان بهينه حذف املاح در سود سوزآور، آهك، آلومينات سديم و سولفات آلومينيوم با غلظت‌هاي به ترتيب 500، 400، 200 و 100 ميلي گرم در ليتر تعيين شدند. هم چنين براي بهبود راندمان حذف، تركيب مواد شيميايي با هم براساس غلظت هاي بهينه هر كدام از آنها كه در مرحله قبل بدست آمده بود صورت گرفت. بنابراين سولفات آلومينيوم و سود سوزآور، سولفات آلومينيوم و آهك، آلومينات سديم و سود سوزآور و آلومينات سديم و آهك با هم تركيب شدند. در اين مرحله بهترين راندمان حذف در تركيب غلظت هاي بهينه آلومينات سديم و سود سوزآور بود. در بستر كريستالي سيال فرآيند جذب املاح در فلاكس‌هاي مختلف جريان بررسي شدند كه فلاكس بهينه m3.h-1.m-21/94 بود. در فرآيند تركيبي از ترسيب شيميايي و جذب استفاده شد كه راندمان بهينه در بستر كريستالي سيال با فلاكس m3.h-1.m-2 1/94 همراه با افزودن غلظت هاي بهينه آلومينات سديم (200 ميلي گرم در ليتر) و سود سوزآور (500 ميلي گرم در ليتر) بدست آمد.