عنوان مقاله :
بررسي پتانسيل ذخيره آب باران و قابليت اطمينان مخازن سامانه استحصال آب باران: مقايسه‌اي بين شمال، مركز و غرب شهر تهران
پديد آورندگان :
ملائي خليلي ها، اويس دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده كشاورزي - گروه آبياري و زهكشي، تهران، ايران , كوچك زاده، مهدي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده كشاورزي - گروه آبياري و زهكشي، تهران، ايران , حقيقي فشي، فرشته دانشگاه تهران - دانشكده كشاورزي - گروه آبياري و زهكشي، تهران ايران
كليدواژه :
شرايط اقليمي , قابليت اطمينان , مخازن ذخيره آب باران , مدل بيلان آبي
چكيده فارسي :
با توجه به وضعيت اقليمي و مصارف بيش از حد آب در اكثر شهرهاي بزرگ مي‌توان مشكل كم‌آبي را تا حد مطلوبي با استفاده از سامانه‌هاي جمع‌آوري آب باران كاهش داد. «قابليت اطمينان» به درصدي از كل روزهاي سال گفته مي‌شود كه بتوان توسط آب جمع‌آوري‌شده در مخازن، تقاضاي موردنظر ساكنان را تأمين كرد. «پتانسيل ذخيره‌ي آب باران» به حجمي از رواناب گفته مي‌شود كه قبل از تبديل به سيلاب توسط مجموعه‌اي از اقدامات در مخزن ذخيره شود و مورد استفاده قرار گيرد. هدف از اين تحقيق، برآورد قابليت اطمينان مخازن ذخيره‌سازي آب باران و بررسي پتانسيل ذخيره‌سازي آب باران بود. در اين مطالعه، از برقراري بيلان آبي بين ورودي (بارندگي) و خروجي (سرانه مصرف خانگي) براي تجزيه و تحليل عملكرد و طراحي بهينه حجم مخازن در سه منطقه متفاوت از تهران شامل مركز، غرب و شمال استفاده شد. تفاوت در برخي از مشخصات اين مناطق از قبيل ميزان بارندگي و توپوگرافي قابل توجه است. تعدادي از نمودارهاي قابليت اطمينان مخازن آب باران براي مصارف داخلي در رابطه با حجم مخزن، مساحت پشت‌بام، تعداد افراد در يك خانه (تقاضاي آب) و درصدي از كل نياز آبي كه توسط آب باران ذخيره‌شده تأمين مي‌شود، ارائه شد. نتايج نشان داد كه براي پشت‌بام با مساحت 100 مترمربع، قابليت اطمينان 100 درصد حتي با يك مخزن بسيار بزرگ (10000 ليتر) قابل دستيابي نيست، و اينكه قابليت اطمينان مستقل از اندازه‌ي مخزن براي مخازن با اندازه‌هاي بزرگ‌تر از 8000-5000 ليتر بوده و وابسته به موقعيت مكاني منطقه است. همچنين، متوسط ذخيره‌ي آب باران در مخازن به‌صورت سالانه براي هر سه مكان تعيين شد. نتايج نشان داد كه بيشترين ميزان ذخيره آب باران در مخزن براي پشت‌بام با مساحت 300 مترمربع در شمال تهران و برابر با 100 مترمكعب بود، و كمترين ذخيره آب باران در مخزن براي پشت‌بامي با مساحت 100 مترمربع (برابر با 17 مترمكعب) در غرب تهران بود. به‌طور كل، از نتايج مشخص شد كه سامانه‌ي استحصال باران در منطقه‌ي شمال تهران از قابليت اطمينان و همچنين امكان ذخيره‌ي آب باران بيشتري نسبت به مركز و غرب تهران برخوردار است. ايستگاه‌هاي باران موردنظر (كه در فاصله 10 تا 20 كيلومتري از هم واقع شده‌اند) به‌علت تفاوت در شرايط تغييرات بارندگي و بعضاً توپوگرافي، نتايج آنها به‌طور محسوسي متفاوت بود. اين نتايج نشان مي‌دهد كه قابليت اطمينان مخازن آب باران مي‌تواند به‌طور قابل توجهي در يك شهر بزرگ مانند تهران متفاوت باشد كه سبب تغيير در الگوي طراحي سامانه آب باران خواهد شد.
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
پژوهش آب ايران
