كاربرد توابع مفصل در مدل سازي دما و بارش سالانه استان خوزستان

استفاده از توزيع‌هاي تك‌متغيره در تحليل فراواني پارامترهاي هيدرولوژيك، بدون توجه به ساختار وابستگي آن‌ها به‌صورت يك شيوة استاندارد درآمده و تحليل‌هاي چندمتغيره كمتر مي‌شود. در اين مطالعه از توابع مفصل براي مدل‌سازي ساختار وابستگي بارش و دماي سالانة استان خوزستان در دورة آماري 1988 تا 2018 استفاده ‌شد. بدين‌منظور شش ايستگاه سينوپتيك دزفول، اهواز، رامهرمز، ماهشهر، آبادان و مسجد سليمان به‌دليل دارا بودن آمار كافي انتخاب شدند. سپس نه تابع توزيع تك‌متغيره به داده‌هاي دما و بارش برازش داده شد. پس از انتخاب توزيع‌هاي حاشيه‌اي مناسب، در مرحلة بعد چهار تابع مفصل مختلف شامل علي- ميخائيل- حق، كلايتون، فرانك، و فارلي- گامبل- مورگنسترن براي تحليل چندمتغيره بارش و دماي ايستگاه‌هاي مورد مطالعه به كار گرفته شد. مهم‌ترين قسمت در كاربرد توابع چندمتغيره، تعيين پارامتر وابستگي تابع مفصل است كه در اين مطالعه از الگوريتم نهنگ كوهاندار استفاده شد. نتايج نشان داد كه براي پارامترهاي بارش و دماي ايستگاه‌هاي آبادان، دزفول، ماهشهر و مسجد سليمان، تابع مفصل كلايتون و براي ساير ايستگاه‌ها تابع فرانك بهترين عملكرد را داشته و دليل اين امر نيز عدم وجود محدودة خاص سطح وابستگي براي اين مفصل‌ها در فرآيند مدل‌سازي پارامترهاي هيدرولوژيك بود.

no abstract