شناسايي مضمون هاي مرتبط با رابطه مادر و نوزاد به منظور پيشگيري از افسردگي پس از زايمان: مطالعه كيفي

مقدمه: افسردگي پس از زايمان شايع ترين پيچيدگي روانشناختي پس از تولد كودك است. يكي از مهمترين عوامل خطر ايجاد افسردگي پس از زايمان، رابطه مادر و نوزاد و چالش هاي اين رابطه است. با توجه به جايگاه نظريه دلبستگي در تبيين رابطه مادر و نوزاد، مطالعه حاضر با هدف شناسايي مضمون هاي مرتبط با رابطه مادر و نوزاد به منظور پيشگيري از افسردگي پس از زايمان انجام شد.مواد و روش ها: اين مطالعه در دو مرحله انجام شد. ابتدا براي شناسايي مضمون هاي اصلي رابطه مادر و كودك بر اساس روش كيفي و رويكرد تحليل محتواي استقرايي، با چهار گروه مادران باردار (6 نفر)، مادران داراي فرزند نوزاد (5 نفر)، متخصصين اطفال (3 نفر) و روانشناسان (3 نفر) مصاحبه انجام شد. داده ها كدگذاري و استخراج شد. سپس ادبيات حوزه دلبستگي با روش كتابخانه اي مرور و مضمون ها استخراج شد و در نهايت بر اساس يافته هاي اين دو مرحله، مضمون هاي مرتبط با رابطه مادر و نوزاد شناسايي شد.يافته ها: مهمترين مضمون هاي بدست آمده از دو مرحله مطالعه كه با يكديگر هم پوشاني داشت (دلبستگي به جنين، اضطراب و استرس دوران بارداري و پس از زايمان، مراقبت از كودك، دريافت حمايت و تأثير رابطه با والدين بود كه بعنوان مضامين اصلي مرتبط با رابطه مادر و نوزاد شناسايي شد.بحث و نتيجه گيري: در اين پژوهش تلاش شد با شناسايي مضمون هاي اصلي رابطه مادر و كودك بعنوان يكي از عوامل خطر ابتلا به افسردگي پس از زايمان از منظر ادبيات پژوهشي در كنار مطالعه كيفي، نيازهاي واقعي مادران شناسايي شود تا بعنوان مبنايي در مداخلات بعدي مورد استفاده قرار گيرد.