تغييرات ضريب خاموشي و كارايي مصرف نور در واكنش به اعمال رژيم‌هاي مختلف آبياري در مراحل مختلف رشد گوجه‌فرنگي

توانايي گياهان براي تبديل انرژي خورشيدي به زيست‌توده عاملي مهم در تعيين عملكرد گياه در واكنش به تنش‌هاي محيطي مي‌باشد. با توجه به نياز بالاي گوجه‌فرنگي به آب، مديريت آبياري به‌منظور رسيدن به عملكردي مطلوب ضروري است. در همين راستا و به‌منظور برآورد ضريب خاموشي و كارايي مصرف نور گوجه‌فرنگي در واكنش به رژيم‌هاي مختلف آبياري در مراحل مختلف رشد، آزمايشي به صورت كرت‌هاي خرد‌شده در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در دو سال زراعي 1395-1396 اجرا شد. عامل كرت اصلي شامل اعمال كم‌آبياري به ميزان 100، 75 و 50 درصد نياز آبي گياه در مرحله رويشي و عامل كرت فرعي شامل اعمال كم‌آبياري به ميزان 100، 75 و 50 درصد نياز آبي گياه در مرحله زايشي بود. به‌طوركلي عملكرد گوجه‌فرنگي با افزايش ميزان آب آبياري افزايش يافت، با اين حال به شدت تحت تأثير زمان اعمال آبياري قرار گرفت. به گونه‌اي كه حتي زماني كه شاخص سطح برگ گياه در وضعيت مناسبي قرار داشت با اعمال كم‌آبياري در مرحله گلدهي به علت خشك‌شدن و ريزش گل‌ها، عملكرد كاهش يافت. توسعه سطح برگ در طول زمان به ساختار كانوپي در واكنش به ميزان آب وابسته بود. شاخص سطح برگ بيشتر، منجر به افزايش تشعشع جذب شده توسط گياه شد. از اين‌رو بالاترين ضريب خاموشي نور در تيمار اعمال آبياري كامل در هر دو مرحله رشد با مقدار 0.692 به ثبت رسيد. مقادير ضريب خاموشي نور در واكنش به رژيم‌هاي مختلف آبياري در طول فصل رشد بسيار متغير بود. با توجه به ميزان نور جذب شده توسط كانوپي، حداكثر كارايي مصرف نور با gDM MJ^-1 0.90 در تيمار آبياري كامل به دست آمد. در نتيجه تيمار آبياري كامل به دليل بهترين كارايي استفاده از نور بيشترين عملكرد تر ميوه را با 99.81 و 101.01 تن در هكتار به ترتيب در سال‌هاي اول و دوم به ثبت رساند.