تأثير خاك‌ورزي، تنش كمبود آب و كود نيتروژن بر عملكرد ذرت علوفه‌اي (.Zea mays L)

به‌منظور بررسي تاثير تيمار كود نيتروژن و تنش كمبود آب بر عملكرد ذرت علوفه‌اي در شيوه‌هاي مختلف خاك‌ورزي، آزمايشي در مزرعۀ آموزشي و پژوهشي دانشگاه تهران در سال‌هاي 1397 و 1398 انجام شد. اين آزمايش به صورت كرت‌هاي دو بار خردشده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. خاك‌ورزي به عنوان عامل اصلي در دو سطح (بدون‌خاك‌ورزي و مرسوم)، تنش كمبود آب به عنوان عامل فرعي (در سه سطح تامين 30، 60 و 90 % نياز آبي) و كود نيتروژن به عنوان عامل فرعي‌فرعي (در سه سطح مصرف صفر، 50 و 100 % ميزان توصيه‌شده) در نظر گرفته شدند. نتايج جدول تجزيه واريانس نشان داد بالاترين قطر ساقه ( 19.8 ميلي‌متر) از اثر متقابل تنش كمبود آب خفيف و خاك‌ورزي مرسوم حاصل شد. بالاترين شاخص سطح برگ (6.08)، وزن خشك برگ (441.58 گرم بر متر مربع)، وزن خشك ساقه (1478.2 گرم بر متر مربع)، وزن خشك كل بوته (1919.93 گرم بر متر مربع) و وزن تر كل بوته (6732.6 گرم بر متر مربع) از تنش كمبود آب خفيف، كاربرد 100% كود نيتروژن توصيه شده در شرايط خاك‌ورزي مرسوم حاصل شد. همچنين بيشترين كارايي مصرف نيتروژن (428/68 كيلوگرم بر كيلوگرم) از اثر متقابل خاك ورزي مرسوم با مصرف 50% كود نيتروژن موردنياز گياه در شرايط تنش كمبود آب خفيف حاصل شد. ازآنجاكه وزن تر بوته در روش بدون خاك ورزي تفاوت معني داري با روش خاك ورزي مرسوم نداشت ولي كارايي مصرف آب بالاتري (5/8%) را نشان داد، به منظور كاهش مصرف آب روش بدون خاك ورزي نسبت به خاك ورزي مرسوم پيشنهاد مي گردد.