كارآيي ارزش شاخص عناصر غذايي (NIV) در ارزيابي حاصلخيزي اراضي ديم

حاصلخيزي خاك توصيف كننده توانايي و قابليت خاك براي تامين شرايط بهينه رشد گياه مي باشد. اطلاع از وضعيت حاصلخيزي خاك و تهيه نقشه هاي مربوط به آن، نقش اساسي در برنامه ريزي پايدار كشاورزي، به حداكثر رساندن سود اقتصادي، حفظ كيفيت خاك و جلوگيري از تخريب محيط زيست دارد. به منظور ارزيابي وضعيت حاصلخيزي خاك در بخشي از ديم زارهاي جنوب استان آذربايجان غربي و شمال استان كردستان، تعداد 101 نمونه به صورت تصادفي از (عمق 0 تا 25 سانتي متري) اين مناطق اخذ و ويژگي هاي مختلف خاك از قبيل pH، EC، كربنات كلسيم معادل و عناصر غذايي نيتروژن كل، فسفر، پتاسيم، آهن، منگنز، روي و مس تعيين شد. براي تفسير نتايج و تهيه نقشه حاصلخيزي خاك از شاخص عناصر غذايي (NIV) استفاده شد. نتايج نشان داد، كه در 100 درصد اراضي هدايت الكتريكي در كلاس كم و pH گل اشباع در كلاس زياد قرار دارد. كربن آلي و كربنات كلسيم معادل به ترتيب در 72 و 61 درصد اراضي در كلاس متوسط قرار دارند. نيتروژن كل در 94 درصد اراضي در كلاس متوسط، فسفر قابل جذب در 94 درصد اراضي در كلاس كم، پتاسيم قابل جذب تقريباً در 100 درصد اراضي در كلاس زياد، آهن قابل جذب در 88 درصد اراضي در كلاس كم، روي قابل جذب در 33 درصد اراضي در كلاس كم، 39 درصد در كلاس كفايت و در 28 درصد در كلاس زياد، مس و منگنز قابل جذب در  100 درصد اراضي در كلاس كم قرار داشتند.با توجه به نتايج به دست آمده استنباط شد، كه روش NIV واجد توانايي لازم جهت ارزيابي وضعيت حاصلخيزي خاك مي باشد و پيش بيني هاي انجام گرفته توسط اين روش با حد بحراني هاي گزارش شده براي گندم ديم مطابقت دارد.