پديد آورندگان :
بختيار ، فرشاد سازمان تحقيقات، ترويج و آموزش كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , نجفيان ، گودرز سازمان تحقيقات، ترويج و آموزش كشاورزي - موسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , كفاشي ، اميركيوان سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمانشاه - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , جعفرنژاد ، احمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خراسان رضوي - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , حسني ، فضل اله سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان فارس - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , زارع فيض آبادي ، احمد سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خراسان رضوي - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , امين آزرم ، داوود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان اصفهان - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , نباتي ، عزت اله سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان لرستان - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي , عبدي ، حسن سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان تهران - بخش تحقيقات علوم زراعي-باغي
چكيده فارسي :
اين تحقيق با هدف ارزيابي برهمكنش ژنوتيپ در محيط بر عملكرد دانه 20 ژنوتيپ گندم نان و تعيين سازگاري و پايداري عملكرد ژنوتيپ‌هاي مورد بررسي در هشت ايستگاه تحقيقاتي اقليم معتدل كشور در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار به مدت دو سال زراعي (1396- 1394) انجام شد. ارزيابي سازگاري و پايداري عملكرد ژنوتيپ‌ها با استفاده از معيارهاي پايداري ناپارامتري رتبه‌بندي و پارامتري روش‌هاي تك متغيره و چند متغيره (GGEباي‌پلات) انجام شد. بر اساس نتايج تجزيه واريانس مركب، برهمكنش سال در مكان و ژنوتيپ در سال در مكان براي عملكرد دانه ژنوتيپ‌هاي گندم معني‌دار بودند. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه لاين‌هاي G16 ،G12 ،G10 و G15 از بالاترين عملكرد دانه برخوردار بودند. تجزيه ناپارامتري رتبه نشان داد كه ژنوتيپ‌هاي G4، G12، G14، G15 و G16 با كمترين ميزان رتبه و انحراف معيار رتبه، پايدار ترين ژنوتيپ‌ها بودند. بر اساس تجزيه GGEباي‌پلات، محيط‌هاي مورد آزمايش به سه گروه كه امكان سازگاري خصوصي براي ژنوتيپ‌هاي گندم را داشتند، گروه بندي شدند. با استفاده از نمودار GGEباي‌پلات مشخص شد كه ژنوتيپ‌هاي G2، G3، G13، G14، G18، G4 و G1 داراي عملكرد دانه پايدارتري نسبت به ساير ژنوتيپ‌ها بودند. براساس آماره‌هاي پايداري ناپارامتري و نمودار GGEباي‌پلات، ژنوتيپ G14 پايدارترين ژنوتيپ بود. بر اساس نتايج اين تحقيق، ژنوتيپ‌هاي G14: KAUZ/LUCOM//PVN/STAR/3/Yaco/2*Parus/4/Pishtaz (امين)، G15: FRNCLN/ROLF07 (فرين) و G16: MUU/KBIRD كه داراي پتانسيل عملكرد بالا و پايداري عملكرد قابل ملاحظه‌اي بودند، براي نامگذاري انتخاب شدند.
