ارزيابي فنولوژي ‌مقايسه‌اي‌ علف‌هرز عروسك‌پشت‌پرده‌يك‌ساله (Physalis divaricata L.) و اثر آن بر عملكرد ذرت در منطقه كرمانشاه

اهداف: مطالعه حاضر به منظور بررسي مراحل رشدي عروسك‌ پشت‌پرده در رقابت و تطبيق با مراحل رشدي ذرت جهت مديريت بهتر آن انجام شد. ‏ مواد و روش‌ها: آزمايش درمزرعه ايستگاه تحقيقاتي ماهيدشت (مركزتحقيقات وآموزش كشاورزي ومنابع طبيعي كرمانشاه)‏ طي سال زراعي 96-1395 اجرا گرديد. بدين منظور عروسك‌پشت‌پرده‌يك‌ساله در سه تراكم صفر، هشت و 16 بوته در متر مربع و ذرت رقم سينگل‌كراس 703 در كرت‌هاي آزمايشي در مجاورت يكديگر جهت بررسي رقابت بين آنها كاشته شدند. همچنين مراحل فنولوژي اين علف‌هرز در دو مزرعه جداگانه ذرت داراي تراكم طبيعي عروسك‌پشت‌پرده، بر ‏اساس تجمع واحدهاي حرارتي بر حسب درجه‌روز‌رشد براي هر مرحله از رشد ثبت گرديد.‏ يافته‌ها: بررسي فنولوژي در كشت ذرت نشان داد كه عروسك‌پشت‌پرده‌يك‌ساله مراحل فنولوژي خود را ديرتر از ذرت به پايان رساند. بطوري‌كه جهت تكميل دوره زندگي ‏عروسك‌پشت‌پرده‌يك‌ساله به 1262.7 درجه روز رشد و 159 روز نياز بود، در حالي‌كه اين اعداد براي رقم ذرت ‏سينگل‌كراس 703 ميزان 139 روز و 1890.7درجه روز رشد بود. اين دو گياه مراحل اوليه رويش و جوانه زني را با هم ‏سپري نمودند اما ذرت ‏در مرحله رويشي و رسيدن بذر از عروسك‌پشت‌پرده‌يك‌ساله پيشي ‏گرفت. همچنين نتايج بررسي اثر تراكم‌‌هاي مختلف علف‌هرز عروسك‌پشت‌پرده‌يك‎‎ساله بر عملكرد و اجزاي عملكرد ذرت شامل وزن هزاردانه، تعداد دانه در رديف‌ بلال، شاخص برداشت ذرت و شاخص سطح برگ نشان داد كه تمامي اين صفات با افزايش تراكم عروسك پشت‌پرده‌يكساله كاهش نشان دادند ولي تعداد‎ ‎رديف دانه‎ ‎در‎ ‎بلال‌ ‏‎كه يك صفت ژنتيكي است تحت تاثير رقابت با اين علف‌هرز قرار نگرفت. برعكس صفات فوق افزايش تراكم اين علف‌هرز، باعث افزايش ارتفاع ذرت و در نتيجه ‏افزايش عملكرد بيولوژيك ذرت نسبت به عدم رقابت با اين علف‌هرز شد. در مجموع تراكم 8 و 16 بوته در متر‌مربع اين علف‌هرز به‌ترتيب باعث كاهش 10 و 14 درصدي عملكرد ذرت شد. نتيجه‌گيري: در كل با توجه به نتايج اين بررسي ميتوان پيشنهاد داد كه در صورتي‌كه مزارع ذرت آلوده به اين علف‌هرز باشد و در مراحل ‏اوليه موفق به مبارزه با آن در ذرت نشويم، برداشت زودتر ذرت در پاييز اين امكان را فراهم مي‌كند كه پس از برداشت ‏بوسيله روش‌هاي زراعي و يا با استفاده ازيك علف‌كش عمومي اين علف‌هرز را قبل از رسيدن كامل بذرهاي آن از بين ‏ببريم.