وضعيت نوبت دهي در مطب هاي پزشكي شهر تهران و عوامل موثر بر آن

مقدمه: امروزه خدمات سرپايي سهم قابل توجهي از خدمات سلامت را به خود اختصاص داده است. سيستم‌هاي نوبت‌دهي سرپايي با نظم‌دهي به ورود بيماران و منابع در تسريع و يكنواخت كردن جريان كار موثر است. هدف اين مطالعه تعيين وضعيت نوبت دهي و مديريت زمان انتظار بيماران سرپايي در مطب‌هاي پزشكي شهر تهران بود. مواد و روش كار: اين مطالعه مقطعي بر روي مطب‌هاي پزشكي شهر تهران در سال 98 اجرا گرديد. حجم نمونه حداقل 196 نفر برآورد شده بود كه با در نظر گرفتن ريزش هاي احتمالي در نهايت 208 پرسشنامه تكميل گرديد. نمونه‌گيري به روش آسان بود. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌اي بود كه اعتبار و پايايي آن پيش از جمع آوري داده ها مورد بررسي و تاييد قرار گرفت. تكميل پرسشنامه به صورت خود ايفا بود. تحليل داده‌ها با نرم افزار SPSS نسخه 23 مورد انجام گرفت. يافته ها: بيش از نيمي از مطب‌هاي مورد بررسي مطب پزشكان متخصص بود. بررسي وضعيت نوبت دهي مطب ها نشان داد كه در85/6 درصد از مطب‌هاي مورد بررسي، امكان پذيرش بيماران بر اساس نوبت قبلي وجود دارد. 69/8 درصد مطبها از از هر دو شيوه پذيرش شامل دادن نوبت قبلي و پذيرش بيماران بدون نوبت استفاده مي‌كردند. در 59/3 درصد مطبها، اولويت ويزيت بيماران با بيماراني بود كه نوبت قبلي داشتند و بيماران بدون نوبت در انتهاي زمان كاري ويزيت مي شدند. مسئول پذيرش در اكثر مطبها آموزشي مرتبط با روشهاي نوبت دهي بيماران سرپايي نديده بودند. افزايش سن پزشك و سابقه طبابت احتمال عدم استفاده از روشها و سيستم‌هاي نوبت‌دهي را افزايش مي‌داد. با اين حال در آناليز تاثير همزمان متغير ها فقط سابقه طبابت بر استفاده از روشهاي نوبت دهي موثر بود. نتيجه گيري: به طور كلي شواهد مطالعه نشان داد كه سن و سابقه كاري پزشك نقش مهمي در استفاده از سيستم هاي نوبت دهي در مطب ها دارد. اين متغير اگرچه قابل تغيير نيست ولي نشان مي دهد كه پزشكان مسن و با سابقه تمايل كمتري به استفاده از روشهاي نوين نوبت دهي دارند. در اين خصوص به نظر مي رسد كه ساده كردن و قابل اجرا كردن روشهاي نوبت دهي در حد نياز مطبها مي تواند در بهبود مديريت زمان انتظار بيماران سرپايي در مطب ها موثر باشد. اين مهم بر عهده مديران و كارشناسان نظام سلامت است تا ابزار ها و روشهايي ساده و بدون نياز به فناوري پيچيده براي اين گروه از ارائه دهندگان خدمات سرپايي توليد نمايند. بديهي است كه اين تلاش نقش مهمي در استفاده موثر از روشهاي نوبت دهي و ارتقاي مديريت مطب ها خواهد داشت.