تبيين شكل گيري و علل جنبش هاي برازبنده، سنباد، اسحاق ترك، استادسيس، المقنع و بابك خرمدين (با تأكيد بر نظريۀ محروميت نسبي تد رابرت گر)

جنبش هاي اجتماعي بحثي اساسي در نظريه هاي انقلاب هستند كه به واسطۀ اهميت نظريه هاي مختلف كوشيده اند آن‌ها را توضيح دهند. يكي از مهم ترين اين نظريه ها نظريۀ محروميت نسبي است. لشكر بني عباس با شعارهاي برابري خواهانه سطح انتظارات ارزشي طبقات اجتماعي را بالا برد، اين در حالي بود كه سطح توانايي ارزشي مردم تغيير چنداني پيدا نكرد و مردم دچار سرخوردگي و محروميت نسبي شدند. متغير هاي مهمي ازجمله ارزش هاي اقتصادي، ديني، منزلتي و مشاركتي موجب گسترش حجم اين جنبش ها شد. حجم جنبش ها نيز بر كنترل نيروي اجبار توسط حكومت و مخالفان تأثير گذاشت و سرانجام جنبش ها را رقم زد. مقالۀ حاضر مي كوشد با تمركز بر نحوۀ شكل گيري و علل جنبش هاي برازبنده، سنباد، اسحاق ترك، استادسيس، المقنع و بابك خرمدين و با بهره گيري از روش تحليل تاريخي و جامعه شناسي و بررسي محتواي آثار تاريخي و جامعه شناسي، در پرتو نظريۀ محروميت نسبي، به بررسي شكل‌گيري و علل اين جنبش ها بپردازد.