بازتابِ آموزش‌ كودكان در سفرنامه هاي فرنگيانِ عصرِ قاجار

تاريخ كودكان از عرصه‌هاي مغفول مطالعات تاريخي در ايران است. هرچند مورخان تاريخ اجتماعي و فرهنگي ايران، به جنبه‌هايي از زندگي كودكان عهد قاجار، مانند آموزش كودكان پرداخته‌اند، اما بخش عمده‌اي از حيات اين گروه در حاشيۀ تاريخ‌نگاري ايران قرار گرفته و بررسي نشده است. از اين ‌رو، مقالۀ حاضر به بررسي بخشي از حيات كودكان (آموزش آن ها) در عهد قاجار مي‌پردازد. با توجه به قلمرو وسيع موضوع و كمبود داده دربارۀ كودكان در متون تاريخيِ رسمي، عمومي و دودمانيِ عهد قاجار از يك ‌سو و نيز بازتاب جنبه‌هاي گوناگون زندگي كودكان در سفرنامه‌هاي فرنگيان عصر قاجار از سوي ديگر، موضوع حاضر، با تكيه بر سفرنامه هاي فرنگيان عهد قاجار بررسي شده است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه آموزش كودكان، شامل آموزش مكتب‌خانه‌اي، آموزش ابتدايي و آموزش متوسطه بوده است و از نظر تعليم و تربيت و امكانات آموزشي بيشتر كودكان در وضعيت خوبي به سر نمي‌بردند و آموزش آن ها بسيار ساده و ابتدايي بوده است، اما به تدريج وضعيت بهتري يافت. روش پژوهش در اين مقاله، تاريخي با رويكرد توصيفي ـ تحليلي و روش گردآوري داده ها كتابخانه اي است.