بررسي اثر ساپونين و بتاكاروتن به عنوان تركيبات شاخص در گياهان دارويي بر روي عوارض ديابت القا شده با آلوكسان در مدل حيواني رت

ديابت شيرين يك بيماري متابوليك مزمن است كه با افزايش قند خون و نيز برخي ناهنجاري‌ها در بافت پانكراس و كبد همراه است. مطالعات نشان داده است برخي از مواد شيميايي مانند آلوكسان و استرپتوزوتوسين از طريق آسيب به بافت پانكراس آزادسازي انسولين را مختل كرده و علائمي مانند ديابت از جمله افزايش قند و چربي خون ، التهاب ، استرس اكسيداتيو را در حيوانات ايجاد مي كنند. لذا به نظر مي رسد تركيبات طبيعي كه به طور سنتي به عنوان آنتي اكسيدان يا ضد چاقي استفاده مي‌شدند، بتوانند خاصيت ضد ديابت نيز داشته باشند. در اين مطالعه ويژگي ضد ديابتي تركيبات طبيعي ساپونين و بتاكاروتن بر روي موش‌هاي ديابتي (ناشي از مصرف آلوكسان) كه داراي علايم بيوشيميايي، التهابي و بافتي مي‌باشند بررسي شد. اندازه گيري فاكتورهاي خوني و التهابي نشان داد تزريق آلوكسان باعث افزايش قند و چربي خون مي شود كه با علائم التهابي و استرس اكسايشي همراه است. به طور كلي تيمار با تركيبات گياهي التهاب ناشي از استرس اكسيداتيو در موش‌هاي دريافت كننده آلوكسان را بهبود بخشيد و همچنين با بهبود جزاير لانگرهانس باعث كاهش ناهنجاري در بافت پانكراس شد و به اين ترتيب باعث ترشح منظم و طبيعي انسولين ‌گرديد. ترشح انسولين باعث تحريك جذب گلوكز و ليپيدها شده و همچنين باعث بهبود پروفايل ليپوپروتئين ها در موش‌هاي ديابتي مي‌شود. با در نظر گرفتن نتايج حاصل و شباهت بين ديابت ناشي از آلوكسان در موش‌هاي صحرايي و بيماران ديابتي، از ساپونين و بتاكاروتن يا تركيبات شيميايي مشابه مي‌توان در كاهش خطر ابتلا به ديابت و همچنين درمان بيماراني كه از ديابت يا ساير اختلالات متابوليكي رنج مي‌برند استفاده كرد.