واكاوي اثر تغيير نرخ سود سپرده بانكي بر متغيرهاي كلان اقتصاد در چارچوب الگوي اقتصادسنجي كلان ساختاري

با توجه به اينكه بالاترين سهم بازار تأمين مالي كشور، مربوط به بخش بانكي است، واكاوي اثر اعمال سياست پولي از مسير سيستم بانكي بر اقتصاد، حائز اهميت است. بدين منظور هدف از نگارش مقاله حاضر، بررسي تأثير تغيير نرخ سود سپرده‌هاي مدت‌دار، به عنوان يكي از مهمترين منابع تأمين اعتبار بانك‌ها از مسير سيستم بانكي بر سطح كلان اقتصاد ايران، در چارچوب يك الگوي اقتصادسنجي كلان ساختاري، طي دوره 1396 1352 است. در اين راستا، ابتدا به تدوين الگو با تمركز بر سيستم بانكي كشور پرداخته شد. در مرحله بعد، به منظور مشاهده اثر تغيير نرخ سود سپرده بانكي، سه سناريوي افزايش، كاهش و سياست ميخكوب كردن نرخ سود، در الگو لحاظ گرديد. نتايج نشان مي‌دهد، ميان نرخ سود سپرده و توليد ناخالص داخلي، رابطه منفي برقرار است. همچنين افزايش نرخ سود سپرده‌هاي مدت‌دار از مسير منابع آزاد اعتباري بانك‌ها، به افزايش ميزان اعتباردهي سيستم بانكي منجر مي‌شود كه اثر مستقيم بر سرمايه‌گذاري دارد و از طرف ديگر، افزايش نرخ مذكور، به افزايش هزينه استفاده از سرمايه منتهي مي‌گردد و تأثير معكوس بر سرمايه‌گذاري دارد كه در مجموع، اثر هزينه استفاده از سرمايه، قوي‌تر بوده و بنابراين، سرمايه‌گذاري كاهش، و توليد نيز 0.66 درصد كاهش مي‌يابد. در سناريوي كاهش نرخ سود سپرده، نتايج عكس مشاهده گرديد و ميزان توليد 0.71 درصد افزايش يافت. در حالي كه تحت سناريوي ميخكوب كردن نرخ سود سپرده مدت‌دار در 17 درصد، ميزان توليد 0.46 درصد افزايش پيدا كرد. بنابراين در مجموع، افزايش نرخ سود سپرده، براساس نظريه مك‌كينون و شاو، مورد تأييد قرار نگرفت و به كاهش توليد منجر گرديد.