كنترل بيولوژيك Fusarium oxysporum f. sp. ciceris عامل زردي و پژمردگي فوزاريومي نخود توسط تركيب برخي عوامل ميكروبي

زردي و پژمردگي فوزاريومي ناشي از Fusarium oxysporum f. sp. ciceris يكي از مهم‌ترين بيماري‌هاي نخود است. در اين پژوهش اثر كاربرد جداگانه و تركيبي قارچ Trichoderma harzianum T33، باكتري Pseudomonas putida RUP1 و ميكوريز Rhizophagus intraradices بر مهار اين بيمارگر و تأثير آن‌ها بر فاكتورهاي رشدي نخود در حضور بيمارگر در گلخانه و در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار انجام شد. به‌استثناي تيمار تركيبي سه‌گانه (متشكل از سه عامل بيوكنترل)، همه تيمارها در مقايسه با شاهد بيمار سبب كاهش معني‌دار علائم زردي قسمت‌هاي هوايي و نكروز آوندي ناشي از بيمارگر و نيز افزايش حجم و وزن خشك ريشه و اندام هوايي شدند. همچنين به‌جز تيمار سه‌گانه و تيمار تركيبي R. intraradices و T. harzianum T33 سايرين وزن تر ريشه و اندام هوايي را نيز افزايش دادند. ميكوريز R. intraradices توانست ريشه‌هاي نخود را در حضور بيمارگر به ميزان 60 درصد و در غياب بيمارگر به ميزان 74 درصد كلونيزه نمايد. تركيب دوگانه سويه‌هاي بيوكنترلي با وجود سازگار بودن، اثر هم‌افزايي در بهبود كارايي بيوكنترل و تحريك رشد گياه نداشت و تركيب سه‌گانه اين عوامل، فاقد قابليت بيوكنترلي و يا افزايش فاكتورهاي رشدي نخود بود. اين پژوهش نشان داد تركيب عوامل بيوكنترل هميشه هم‌افزا يا كارآمد نيست

Fusarial yellowing and wilting caused by Fusarium oxysporum f. sp ciceris is one of the most important diseases of chickpea. The effects of separate and combined applications of Trichoderma harzianum T33, Pseudomonas putida RUP1 and Rhizophagus intraradices were evaluated on suppression of this disease and improving growth factors of chickpea in the presence of the pathogen. The experiments were conducted in greenhouse in a completely randomized design with four replications. Except for the triple treatment (consisting of three biocontrol agents), all treatments significantly reduced the yellowing symptoms of foliage and vascular necrosis caused by the pathogen and also increased the roots volume and dry weight and shoot dry weight. Also, in addition to the triple treatment and the combined treatment of R. intraradices and T. harzianum T33, other biocontrol treatments increased the fresh weight of roots and shoots. R. intraradices was able to colonize 60% and 74% of chickpea roots in the presence and absence of the pathogen, respectively. Despite their compatibility, the dual combination of biocontrol strains did not have a synergistic effect in improving biocontrol efficiency and chickpea growth promoting, and the triple combination of these factors did not have biocontrol capability or plant growth promoting. This study showed that the combination of biocontrol agents is not always synergistic or efficient.