بررسي عناصر انسجام پيوندي و رابطۀ آن با معنا در داستان آفرينش آدم در مرصادالعباد

انسجام يك اصطلاح زبان شناسي متن است كه در سال 1976 توسط مك هاليدي و رقيه حسن مطرح شد. يك متن جهت برخورداري از انسجام نيازمند عناصري است كه يكي از آنها ادوات ربط يا پيوندي است كه باعث پيوستگي و اتصال واژگان و به ويژه جمله هاي متن مي شود. هر متن ادبي از اين عناصر بهره مي گيرد و كاركرد آن با توجه به موضوع مورد بحث مبتني بر شيوه‌ خاصي است. اين پژوهش به روش تحليلي و توصيفي، با تكيه بر سبك شناسي زباني، بررسي ساختار و نحو جمله ها و عناصر انسجام پيوندي، بر مبناي نظريه انسجام متن هاليدي و حسن، صورت گرفته است.در اين راستا، داستان «آفرينش آدم» از كتاب «مرصادالعباد»، مورد خوانش و بررسي قرار گرفته و ميزان استفاده از هر كدام از عناصر پيوندي به طور جداگانه و نقش آن عناصر در انسجام كلّي متن، بيان شده است.بررسي ادوات پيوندي در داستان آفرينش آدم در مرصادالعباد در چهار گونه‌ عوامل ربط افزايشي، تقابلي، سببي و زماني صورت گرفته است.با بررسي گونه هاي ربطي اين نتايج به دست آمد كه كاركرد عوامل افزايشي و سببي بيشتر از ساير عوامل پيوندي است.عامل افزايشي از نوع توضيحي بيشترين كاربرد را دارد كه اين خود مي‌تواند متأثر از موضوع مورد بحث كه توضيح و توصيف داستان خلقت آدم است، باشد؛ زيرا اين متن داستاني عارفانه را براي علاقه مندان به عرفان و تصوف روايت مي كند، از اين رو بايد از عوامل افزايشي يا اضافي استفاده كند تا بتواند داستان را بهتر به تصوير بكشد و به گونه اي تأثيرگذار اين داستان عاشقانه‌ عارفانه را بيان نمايد.نتايج حاصل از پژوهش، نشان دهندۀ آن است كه عناصر انسجام پيوندي، نقش مهمي در يكپارچه ساختن يك متن، ايفا مي كند.