برآورد ميزان همخوني و پسروي ناشي از آن در صفات اقتصادي مرغ‌هاي بومي اصلاح شده شمال ايران

كنترل همخوني در ايستگاه هاي اصلاح نژاد مرغ بومي به دليل بسته بودن جمعيت، از اهميت بالايي برخوردار است. بنابراين جلوگيري از پسروي ناشي از همخوني در اين ايستگاه ها، يك استراتژي بنيادي در راستاي افزايش بهره وري به شمار مي رود. هدف از پژوهش حاضر برآورد مقدار ضريب همخوني و تأثير پسروي ناشي از آن بر صفات اقتصادي مهم در مرغ‌هاي بومي مازندران بود. در اين تحقيق از داده‌هاي كه طي سال‌هاي 1369 تا 1397 (26 نسل) در ايستگاه اصلاح نژادي مرغ بومي مازندران جمع آوري شده بودند، استفاده شد. ضريب همخوني هر فرد با استفاده از نرم افزار CFC و پارامترهاي ژنتيكي با نرم افزار WOMBAT برآورد شدند. نتايج تجزيه و تحليل شجره نشان داد كه 59075 پرنده همخون (73 درصد) بودند. ميانگين ضريب همخوني فردي و مادري به ترتيب 4/3 و 3/6 درصد برآورد شدند. پسروي ناشي از همخوني به ازاي يك درصد افزايش همخوني پرندگان براي صفات وزن بدن در 1 روزگي، 8 و 12 هفتگي، سن بلوغ جنسي، وزن بلوغ جنسي، تعداد تخم مرغ (در 12 هفتۀ اول توليد)، ميانگين وزن تخم مرغ (در هفته 30،28 و 32) و وزن اولين تخم مرغ به ترتيب 0/02، 1/32- ، 2/04-، 0/31، 0/11-، 0/18-، 0/03- و 0/03 بودند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه در جمعيت بسته ايستگاه مرغ بومي مازندران، به دليل آميزش‌هاي كنترل شده ميزان همخوني پايين بود. در اين جمعيت‌ها، نبود پرنده غيرهمخون تقريباً غيرممكن مي‌باشد، اما ميتوان با انجام آميزش‌هاي كنترل شده در جهت كاهش اثرات احتمالي نامطلوب ناشي از همخوني اقدام كرد.