ارزيابي پتانسيل مناطق خشك و نيمه خشك در حفظ زيستگاه‌هاي مطلوب سم‌داران كوه‌زي تحت تاثير تغيير اقليم آينده: مطالعه موردي قوچ وحشي (Ovis sp) و بز وحشي (Capra aegagrus)

تهديدات انساني در طول چندين دهه اخير تاثيرات منفي زيادي بر جمعيت‌ هاي سم‌ داران ايران داشته‌ است. اين در حالي است كه تغيير اقليم نيز مي‌ تواند به ­واسطه تغيير شرايط زيستگاهي كنوني اين گونه‌ها به­ طور مضاعف ميزان آسيب‌ پذيري آن­ ها را افزايش دهد. در اين مطالعه، تاثير تغيير اقليم بر زيستگاه‌ هاي مطلوب دو ­سم‌ دار آسيب‌ پذير قوچ وحشي­ (Ovis sp) ­و بز وحشي ­(Capra aegagrus) و هم­ چنين ميزان جا به‌ جايي پراكنش كنوني آن ­ها در امتداد گراديان ارتفاع و عرض جغرافيايي در مناطق مركزي ايران بررسي گرديد. پيش‌ بيني‌ هاي آينده با استفاده از رويكرد مدل­ سازي­ تجمعي و داده‌ هاي اقليمي تهيه شده توسط پنج مدل گردش عمومي جو براساس سناريو 8.5 PCR انجام گرفت. جا به‌ جايي پراكنش گونه‌ ها در واكنش به تغيير اقليم نيز با محاسبه اختلاف ميانگين ارتفاع و اختلاف فاصله جغرافيايي ميان مراكز ثقل پراكنش كنوني و آينده كمي گرديد. نتايج به دست آمده نشان داد كه تغيير اقليم آينده به ­ترتيب سبب كاهش بيش از 68% و­ 75% زيستگاه‌ هاي مطلوب قوچ وحشي و بز وحشي خواهد شد كه بيش ­تر زيستگاه‌ هاي واقع در مناطق كم ارتفاع بخش جنوب­ (خراسان جنوبي،­ يزد و فارس) و مركز ­(شرق اصفهان) منطقه مطالعه را شامل مي‌ شود. در نتيجه تغيير اقليم هم ­چنين بخش اندكي از زيستگاه‌ هاي نامطلوب كنوني براي دو گونه در آينده مطلوب خواهد شد كه طبق پيش‌ بيني‌ ها گسترش آن ­ها محدود به شمال منطقه (استان سمنان) مي‌ باشد.­ نتايج ارزيابي‌ ها هم­ چنين نشان داد كه پراكنش كنوني قوچ ­وحشي و بز وحشي به ­ترتيب به ميزان ­و ­150 متر در امتداد گراديان ارتفاع ­و ­167 و ­124 كيلومتر در امتداد عرض جغرافيايي جا به‌ جا خواهد شد.

no abstract