بازتاب زنانگي در رباعيات مهستي گنجوي

The Reflection of Femininity in Mahasti Ganjayee’s Quatrains (Rubāʿī

مهستي گنجوي (490-577ق) بانوي رباعي سرا، بسيار پيشروتر از زمان خود زيسته است؛ زيرا جهان بيني و وضعيت زندگي او موجب سرودن اشعاري شده كه با توجه به شعر زنان شاعر كلاسيك در تاريخ ادبيات فارسي كم سابقه است. مهستي در گذشته با قضاوت هاي نادرست، مورد بي مهري قرارگرفته است و در زمان معاصر نيز اين اجحاف در برخي پژوهش ها درباره ي او هويداست. نشان دادن ويژگي هاي زنانه ي مهستي در رباعياتش از اهداف پژوهش حاضر است. پژوهش، به شيوه ي توصيفي و داده ها به روش سندكاوي و كتابخانه اي گردآوري و با استفاده از تحليل محتوا تجزيه و تحليل شده است. نتايج پژوهش نشان مي دهد كه مهستي بي هيچ پرده پوشي آنچه احساس و تجربه ي زنانه اش اقتضا مي كند، در شعر نمايان مي سازد. از خصوصيات زنانه ي او مي توان به ابراز عشق و علاقه به جنس مخالف، اشاره به جنسيت خود، تصاوير و ويژگي هاي زنانه، اعتراض خاموش فمنيستي، محافظه كاري، زبان اروتيك زنانه اشاره كرد كه در متن مقاله با ذكر نمونه به تفصيل بيان شده است.

Mahasti Ganjavi (577-490 AH), renown for her quatrains, was a pioneering poet; her worldview and life condition led her to compose poems that were unprecedented in the poetry of classic female poets in Persian literature. In the past, Mahasti was not welcomed owing to some unsound judgments about her character; in modern time, too, some published studies have done her an injustice. The present study aims at uncovering the feminine features of Mahasti in her quatrains. The research is descriptive and the data are collected by document and library research process, followed by content analysis. The results of the research show that Mahasti's poems express her feminine feeling and experience freely. Her feminine traits include expressing love and affection for the opposite sex, referring to her gender, feminine images and features, silent feminist protest, conservatism, and feminine erotic language, explained in detail in the article.