كليدواژه :
اخوان ثالث , زيبايي شناسي , نقد ادبي , نقد اسطوره اي , نمادگرايي
چكيده فارسي :
يكي از شاخه هاي اصلي در نقد شعر معاصر، توجه به ويژگيهاي آثار شاعران، بر پايه ي رويكردهاي رايج نقد بوده است. از ميان شاعران مطرح سده ي اخير، مهدي اخوان ثالث (1307- 1369)، باتوجه به مقبوليت اشعارش، نمودي شاخص در پژوهشهاي شعر معاصر داشته و منتقدان بسياري، به نقد اشعار او از زواياي گوناگون پرداخته اند. با نظر گرفتن اهميت پژوهش هاي انجام شده، در شناخت بهتر وضعيت اخوان پژوهي و رويكردهاي اصلي نقد اشعار او، در اين مقاله، به روش تحليل محتوا و با تاكيد بر سه رويكرد اصلي زيباييشناسي، نمادگرايي و اسطوره اي -كهن الگويي، تعداد 52 مقالهي نمايه شده در محدودهي زماني (1370 تا 1395)، طبقه بندي، معرفي و نقد شده است. نتايج نشان ميدهد، نقدهاي زيبايي شناسي با تاكيد بر هنجارگريزي، بيشترين بسامد را در پژوهشهاي اين حوزه داشته است. در مقالات بررسي شده، همچنين بيش از همه بر جنبه هاي باستان گرايانه، نقد روايي و اسطورهاي اشعار اخوان توجه شده و بسياري از جنبه هاي ديگر شعر او از نظر پژوهشگران دانشگاهي مغفول بوده است. از آسيبهاي علمي و روششناسي مقالات نيز بايد به بي توجهي پژوهشگران به پيشينه ي تحقيق و انتخاب موضوع هاي تكراري، نداشتن محدوده و روش مشخص پژوهش و برخي اجتهادات ذوقي اشاره كرد.
چكيده لاتين :
One of the main branches of contemporary poetry criticism, paying attention to the features of poets' works, is based on approaches common in criticism. Among the prominent poets of this century, Mehdi Akhavan-Sales (1928-1990), has a prominent status in contemporary poetry research and many critics have criticized his poems from various perspectives. Considering the importance of the research conducted so far, the present article, to better understand approaches taken in the research performed on poems of Akhavan-Sales, along with the criticisms of his poems, has employed the content analysis method, with the emphasis given to three main approaches of aesthetics, symbolism and archetypal mythology. To accomplish this, 52 articles indexed in the period (1991 to 2016), have been classified, introduced and critiqued. The findings show that aesthetic criticism with an emphasis on abnormality have had the highest frequency in research conducted in this field. In the reviewed articles, while more attention has been paid to the archaic, narrative and mythological aspects of poems of Akhavan-Sales, many other aspects of his poetry have been neglected by academic researchers. Among the scientific and methodological drawbacks of the articles, it is found that researchers have neglected the research background, chose repetitive topics, failed to assign specific research scope, and have,at times, conducted research based on their personal tendency.
