روايت تجربۀ سيل‌زدگي در بين كنشگران اجتماعي شهرستان پُلدختر

Narration of the flood experience among the social activists of Poldokhtar city

سيل يكي از بلاياي طبيعي است. فهمِ ما از سيل به‌مثابه يك فاجعه، تفسيري برساختي است. در اين مقاله تلاش خواهيم كرد تا با رويكرد غيرمتمركز و برساختي، روايت سيل را در تجربه زيستۀ سيل‌زدگان مورد شناسايي قرار دهيم. سؤال اصلي تحقيق اين است: مردم شهرستان پلدختر فاجعۀ سيل را چگونه روايت مي‌كنند. براي پاسخ به اين سؤال در سنت تحقيق كيفي در چارچوب روش تحليل روايت و مصاحبه كيفي با هجده نمونه به جمع‌آوري اطلاعات و تحليل آن پرداخته‌ايم. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد فهم سيل‌زدگان در چارچوب نقصان‌ها و ناكارآمدي تكنوكراتيك و همچنين ذيل پارادايم ديني به‌مثابه عقوبت الهي و كفاره گناهان است. سيل نظم مفروض و مستقر جوامع را بر هم مي‌ريزد و كرامت سيل‌زدگان را مخدوش كرده و رخدادهايي نظير آوارگي، تحقير و تبعيض براي آن‌ها ايجاد مي‌كند. فاجعۀ سيل همچنين ديالكتيكي از همكاري و تفرقه ايجاد كرده كه سامان اجتماعي را دستخوش تغيير مي‌سازد. روايت سيل‌زدگان از وضعيت پساسيل همچنين گوياي آن بود كه سيل و بحران به بارآمدۀ پس از آن در يك موقعيت پسيني نوعي نارضايتي محلي و عمومي ايجاد مي‌سازد كه مي‌تواند سيل را سياسي كرده و سرمايه اجتماعي را دچار نوسان نمايد. همچنين در پيوستار فاجعه، آسيب‌پذيري سيل‌زدگان دو سويۀ فرهنگي و مادي دارد كه در تجربياتي نظير فقدان و محتاج‌شدن نمود پيدا مي‌كند. تاب‌آوري اجتماعي و سَر كردن با فاجعه نيز با توسل به نظام‌هاي معنابخش ديني و ايدۀ نجاتِ خود به‌رغم مرگ ديگري و تجربۀ فقدانْ تحقق پيدا مي‌كند.

Floods are one of the natural disasters. Our understanding of floods as a catastrophe is a constructivism - interpretive. We will try to identify the flood narrative in the lived experience of the flood victims. The main question of the research is: how do the people of Poledokhtar city narrate the flood disaster? To answer this question in the tradition of qualitative research in the framework of the method of narrative analysis and qualitative interviews with eighteen samples, we have collected information and analyzed it. The results of this study show that the understanding of flood victims is in the context of technocratic shortcomings and inefficiencies, as well as under the religious paradigm as divine punishment and atonement for sins. The flood disrupts the supposed order of the communities and distorts the dignity of the flood victims and creates events such as displacement, humiliation and discrimination for them. The flood disaster has also created a dialectic of cooperation and division that is changing the social order. The flood victims' account of the post-flood situation also suggests that these situations create a kind of local and public dissatisfaction that can politicize the risk of floods and fluctuate social capital. Also in the catastrophic continuum, the vulnerability of flood victims has two cultural and material aspects that are manifested in experiences such as lack and need. Social resilience and dealing with disaster is also achieved by resorting to meaningful religious systems and the idea of self-salvation despite the death of other and the experience of loss.