ارائه رابطه كاهندگي تابع شدت ارياس در فلات ايران با استفاده از الگوريتم هوشمند توسعه ژني

زلزله يكي از خطرهايي است كه در طول ساليان گذشته تلفات و خسارات مالي زيادي به‌جاي گذاشته است. ايران نيز به‌دليل قرارگيري در يكي از مناطق لرزه‌خيز دنيا يعني نوار آلپهيماليا در معرض اين خطرات واقع است. به همين دليل مطالعات تحليل خطر لرزه‌اي در ايران از اهميت خاصي برخوردار است. از ملزومات تحليل خطر، استفاده از روابط كاهندگي پارامترهاي لرزه‌اي است. تابع شدت ارياس بعنوان يكي از پارامترهاي مهم جنبش نيرومند زمين، در تجزيه و تحليل خطر لرزه‌اي استفاده مي‌شود كه به موجب آن مي‌توان پايداري شيب‌ها در اثر زلزله را تخمين زد. هدف اين پژوهش، ارائه رابطه كاهندگي تابع شدت ارياس در فلات ايران با استفاده از روش‌هاي هوشمند مي‌باشد. در اين پژوهش از 1012 داده شتاب‌نگاري استفاده شد. در ابتدا داده‌هايي كه نيازمند فيلتر شدن بودن اصلاح گرديدند و سپس تمام داده‌ها مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. پارامترهايي از قبيل بزرگاي زلزله، فاصله كانوني، سرعت موج برشي خاك و موقعيت جغرافيايي منطقه مورد نظر، بعنوان متغير براي رابطه كاهندگي استفاده شد. بزرگاي زلزله بزرگتر يا مساوي 4 در مقياس بزرگاي گشتاوري (Mw) در اين تحقيق بكار گرفته شد. همچنين از نظر موقعيت جغرافيايي ايران به دو ناحيه البرزايران مركزي و ناحيه زاگرس تقسيم شد. در نهايت الگوريتم توسعه ژني (GEP) كه نوعي الگوريتم هوشمند است، بعنوان روش رگرسيون‌گيري و محاسبه تابع هدف مورد استفاده قرار گرفت. مزيت اين روش اين است كه در ابتدا الگويي براي تابع هدف مشخص نشده و الگو هم توسط روش هوشمند بصورت بهينه ارائه مي‌گردد. تابع برازندگي نيز براساس ريشه حداقل مربعات خطا (RMSE) تعريف گرديد. در نهايت رابطه كاهندگي براساس اين تابع برازندگي محاسبه شد و نتايج مشاهده شده داراي ضريب تناسب بالا و برازندگي 867 از 1000 مي‌باشد. همچنين رابطه ارائه شده در مقايسه با تحقيقات گذشته، مطابقت خوبي را نشان مي‌دهد.